Tuesday, September 8, 2015
කෙටි කතාව අංක 01 ............
තරහ මරහ සේරම ඉවරයි..දෙන්නා බදාගෙන තරඟෙට ....කඳුළු..කඳුළු...කඳුළු..
ඔන්න ඉතිං මළගම්..හැඬුම්..වැලපුම්.. දැන් ඉවරයි වගේ...පාටි...පාටි..පාටි..ප
අබරං මාමා කොහේදෝ ගිහිං කොලඹ මාමාට කිතුල් රා මුට්ටියක් උස්සන් ආවා. රට අරක්කු ඉවරද මංදා..නෑ..නෑ..දොලදුක...අම්
..........................
එන්න කිතුලක් මැද ලක්ෂපතියෙක් වෙන්න.........
මේ ලිපිය දැක්කම මට හිතුනා බදුල්ලේ ගිහිං කිතුලක් මැදන් කාරිය හිටියනම් වගතුවක් වෙයි කියලා...වැඩේ තියෙන්නේ කිතුලේ නගින එකනේ... කකුල් වෙව්ලනවා... මේ ලිපියේ එකඟ නොවිය හැකි කාරනා වලට එකඟ නොවී යහපත් කාරනා ටික මනසට දාගෙන සාරභූමියේ කට්ටියම සෙට් වෙමුද....කිතුල් කර්මාන්තෙ නගා හිටුවන්ඩ....
ක්‍රි. පූ. 3 වැනි සියවස තරම් අතීතයක්‌ ඇති කිතුල් කර්මාන්තය එදා ශ්‍රී ලාංකික ජනතාවගේ සියලුම පැණිරස අවශ්‍යතා ඉෂ්ට කරනු ලැබීය. සිංහල රජ දවස මහා පරිමාණයෙන් සිදු කෙරුණු කිතුල් කර්මාන්තය සඳහා රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ද ඉහළ මට්‌ටමක පැවතුණි.
මීට වසර 120 ක තරම් මෑත ඉතිහාසයේ පවා එනම් 1390 පමණ වන විටත් මෙරට ජනතාවගේ සියලු පැණිරස අවශ්‍යතා ඉටු කිරීමෙන් අනතුරුව මෙරටින් කිතුල් හකුරු ටොන් 19000 ක් අපනයනය කළ බව සඳහන්ය.
කිතුල් පැණි සහ හකුරුවලට අමතරව මීපැණි, පොල් පැණි, තල් හකුරු ආදිය ද අපේ රටේ ජනතාව විවිධ අවස්‌ථාවල පැණිරස අවශ්‍යතාව සපුරා ගැනීමට භාවිත කරනු පෙනේ. කිතුල් යනු කැරියෝටා යුරේන්ස්‌ Caරහදඒ ඹරුබි යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන ශාකයයි. කිතුල් ශාකයේ මල් මැදීමෙන් ලබාගන්නා සාරය අනුසාරයෙන් කිතුල්පැණි සහ හකුරු නිපදවා ගනී.
කිතුල් පැණි සහ කිතුල් හකුරු වෙනුවට විවිධ ආදේශන පැමිණීමක්‌, මල් මැදීමේ තාක්‍ෂණය දියුණු නොවීම, නව පරපුර කිතුල් කර්මාන්තය සඳහා යොමු නොවීම, වැනි සාධක රාශියක්‌ නිසා කිතුල් කර්මාන්තය, කර්මාන්තයක්‌ ලෙස බොහෝ ප්‍රදේශවල සිදු වන බවක්‌ දක්‌නට නොලැබේ.
කිතුල් ශාකය පැණි සහ හකුරු නිෂ්පාදනයට පමණක්‌ නොව තවත් නිෂ්පාදන රැසක්‌ සඳහා උපයෝගි කරගත හැකි විශේෂ ශාකයකි. කිතුල් ශාකයෙන් නිපදවන කිතුල් පිටි රසවත් ආහාරයකි. මෙම කිතුල් පිටි යොදාගෙන විවිධ කෑම වර්ග සෑදීමට හැකිවීම විශේෂත්වයකි. විසිතුරු භාණ්‌ඩ නිපදවීමට හැකි ශක්‌තිමත් දැවයක්‌ ලෙස කිතුල් ලී භාවිත කළ හැකිය. කිතුල් රෑන්a ආකර්ෂණීය නිර්මාණ සඳහා යොදා ගත හැකිය. කිතුල් දැව උපයෝගී කොට ගෙන විවිධ ආභරණ නිපදවීම ද සුලබව දැකිය හැකිය. කිතුල් ලී ආශ්‍රිත එවැනි නිර්මාණ පිළිබඳ සාම්ප්‍රදායික කර්මාන්ත සහ කුඩා ව්‍යවසාය සංවර්ධන අමාත්‍යාංශය මගින් සංවිධානය කරන කිතුලක වරුණ ප්‍රදර්ශනයේදී දැක ගත හැකි විය.
කිතුල් මල් මැදීම හොඳ ආදායමක්‌aa ලබාගත හැකි කර්මාන්තයකි. සාර්ථකව මැද ගන්නා එක්‌ කිතුල් මලකින් ලබන ආදායම තේ අක්‌කර භාගයකින් ලබන ආදායමට සමාන හෝ කිහිප ගුණයක් වනු ඇත. එවැනි මලකින් මසකට ලබන ආදායම පොල් ගසකින් වසරකට ලබන ආදායම ඉක්‌මවනු ඇත. ඒ අනුව අද වනවිට කිතුල් යනු හොඳ ආදායම් මාර්ගයක්‌ ලෙස සලකනු ලැබේ.
එසේම සියයට සියයක්‌ ස්‌වාභාවික හා පෝෂණ ගුණයෙන් ද අනූන පැණි රස කාරකයකි.
කිතුල් පැණි සහ කිතුල් හකුරුවලට මෙරට හොඳ වෙළෙඳපොළක්‌ පවතින නිසා නිෂ්පාදන අලෙවි කර ගැනීමේ ගැටලුවක්‌ නොමැත. ලෝක වෙළෙඳපොළේ තරගයකින් තොරව අධික මිලක්‌ අය කළ හැකි අපටම අනන්‍ය වූ නිෂ්පාදනයකි. ජාතික ආර්ථිකයට දැවැන්ත ශක්‌තියක්‌ ලබා දිය හැකි කර්මාන්තයක්‌ ලෙස රාජ්‍ය අනුග්‍රහය ඉහළ මට්‌ටමකින් ලබන ආර්ථික බෝගයක්‌ බවට කිතුල් කර්මාන්තය මේ වන විට පරිවර්තනය වෙමින් පවතී.
කිතුල් ශාකය අනෙකුත් ආහාර හා ආර්ථික බෝග සමග සැසඳීමේදී ආර්ථික සංවර්ධනය සඳහා ඉහළ දායකත්වයක්‌ ලබා ගැනීමේ හැකියාව ඇති ශාකයකි. දැනට පවතින 5% ක උපයෝජන මට්‌ටම තුළ පවා රටේ විශාල පිරිසකට ජීවනෝපාය සපයා ඇත. එසේම පැණි රස අවශ්‍යතාවයෙන් යම් කොටසකට දායක වේ.
ජාතික ආර්ථිකයට රුපියල් බිලියන 9 ක පමණ දායකත්වයක්‌ කිතුල් පැණි සහ හකුරු කර්මාන්තයෙන් ලැබේ. මෙම උපයෝජන මට්‌ටම 75% ක් දක්‌වා ඉහළ නැංවුවහොත් ජාතික නිෂ්පාදනයට දක්‌වන දායකත්වය ඉහළ යනවා මෙන්ම සීනි ආනයනය සඳහා වැය වන විදේශ විනිමය ද පහළ යනු ඇත. එමෙන්ම මෙම මුදල් සම්භාරය ග්‍රාමීය ජනතාවගේ ආදායම වන බැවින් ග්‍රාමීය ජනතාවගේ ජීවන මට්‌ටම ඉහළ නැංවීමටද මෙමගින් හැකියාව ලැබේ.
අද වනවිට උක්‌ සීනි පරිභෝජනය ඉහළ ගොස්‌ ඇති අතර ඒ හේතුවෙන්ම ජනතාවගේ සෞඛ්‍යය කෙරේ ද අහිතකර බලපෑම් ඇති කර තිබේ. රසවත් මෙන්ම සෞඛ්‍යයට ද හිතකර කිතුල් පැණි හකුරු සඳහා පවතින ඉල්ලුමට ප්‍රමාණවත් සැපයුමක්‌ නොවීම දක්‌නට ලැබේ.
සාර්ථකව මැද ගත්ත කිතුල්මලකින් මසකට රු. 6,30,000/- ක් ඉක්‌මවා ආදායමක්‌ ලබාගත හැකි අතර උක්‌ සීනිවලට හොඳ විකල්ප පැණි රස ලබාගත හැකි ද්‍රව්‍යයකි.
කිතුල් මල් මැදීමෙන් ලබාගන්නා තෙලිදිය වලින් පැණි සහ හකුරු නිපදවන එකම රට ලංකාවයි. රසායනික හෝ වෙනත් කිසිදු පොහොරක්‌ යෙදීම හෝ නඩත්තු කිරීමකින් තොරව ඉබේම වැඩෙන ශාකයකි. ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ ඖෂධයක්‌ වන අතර අවම ආයෝජනයකින් ආරම්භ කළහැකි ආර්ථික කටයුත්තකි. රටේ හැම දේශගුණික කලාපයකම කිතුල් ගස් ව්‍යාප්තව පැවතීම තවත් සුවිශේෂී තත්ත්වයකි.
කිතුල් පැණි සහ හකුරු ඇතුළු නිෂ්පාදන කොතරම් වටිනා ස්‌වාභාවික සම්පතක්‌ වුවද භාවිතයට ගන්නා ප්‍රමාණය සහ නිෂ්පාදනයන් සිදුවන ප්‍රමාණය දිනෙන් දින අඩුවනු පෙනේ. වෙළෙඳපොළ ඉල්ලුම වැඩි වුවද සැපයුම අඩු වේ. මේ සඳහා බලපා ඇති කරුණු කීපයකි.
කිතුල් කර්මාන්තය කෙරේ නව පරපුර යොමු නොවීමට ප්‍රධානතම හේතුව වී ඇත්තේ පොදුවේ දෑතේ කර්මාන්ත කෙරේ ඇති සමාජයීය පිළිගැනීම අඩුවීමයි. බොහෝ තරුණයන් වැඩිදුර අධ්‍යාපනයක්‌ නොලැබුවද දැතේ කර්මාන්තවලට වඩා ආයතනික රැකියාවලට ඇල්මක්‌ දක්‌වයි.
(ආයතනික රැකියාවට ආයිබොවං.....ඕං මම යනවා කිතුලට...කට්ටියම එමුකො බලන්න..)
බෝල අත්ත සහ උකුණු දැත්ත ....
ඔය අපේ ගම තිබ්බේ බදුල්ල හාලිඇල ඉඳං නුවරඑළියට ගාටනකොට කියල මම කියලා ඇති. පාරට පහලින් අපේ ගෙවල්. අපේ ගෙට පහලින් ඇල. ඇලට පහලින් වෙල. වෙලට පහලින් ගග. ආයෙත් කන්ද... ඉතිං අපේ ගෙට පහලින් තියෙන්නේ තිලකෙ මාමලාගේ කුඹුර ... වී කුරුණි දෙක තුනක් වපුරනවා. හෙල් මලූ ක්රමයටනේ එහේ වගාව... වින්ඩෝස් 8 දාගෙන ඉස්පිලි සංඤක ඇලපිලි කොහේද මංදා .. ඉතිං ඔය අද කාලේ අය බෝල අත්ත දන්නේ නැහැ නොව ... ටෙනිස් බෝල වගේ ඒවා දැනගත්තට ... දැන් කාලේ අය උකුණු දැත්ත දන්නෙත් නෑ..උකුණෝ ගලවන දැත්ත නෙවෙයි උකුණු දැත්ත කියන්නේ ඕං...මේ ලගදි අගනුවර පැත්තේ ඉස්කෝලෙක ළමයෙක්ගෙන් සර් කෙනෙක් ඇහුවලූ මැටි ගන්නේ කොහෙන්ද කියලා .. ළමයා කිව්වලූ කඩෙන් කියලා .. ඇත්තනේ අපිනේ ඒ කාලේ පොලොවෙන් ගත්තේ... හා හා කයිවාරු ඕනි නෑ .. ඉතිං තිලකේ මාමලාගේ කුඹුරේ ගොයම් මැඩවෙන කාලෙට ඉස්කෝලේ ගිහිං ආපු වෙලේ ඉදං රූ වෙනකම් අපි මී හරක් පස්සේ ... ඉතිං ඔය උකුණු දැත්ත ගන්නේ කමතේ ගොයම් කොලෙන් මැඩවුමට දාන ගොයම් පෑගෙද්දි බේරන්නයි ... අන්තිමට වී ටික කාටුවත් පිදුරුත් යවලා වෙන් කරගන්න..බෝල අත්ත ගන්නේ සුලූ කාටුවත් එක්ක තියෙන වී අතුගාලා බේරලා ගොඩගහගන්න .. ඔය බෝල අත්ත හදන්නේ ගොයම් කපන්න මාස දෙකකට විතර කලින් ඇල අයිනේ තියෙන බොර ගහේ අතුවලින්.. බොර අතු නැතිවුනොත් බැබිල වලිනුත් බෝල අත්ත හදනවා.. ඔය බොර කෝට්ට පුදුම හයියයි නොවැ..අපි උණබට තුවක්කුවේ කූරට දැම්මෙත් බොර...යන්නම් ආයේ ලිපියකින් එන්නම් ...
මඩ සුවඳ ඉපනැල්ල හා බුසල .....
ඉතිං ඉස්සර අපි ඉස්කෝලේ යන කාලේ ගමේ ඉස්කෝලෙට ගියේ පයිං. සීතලේ ගැහි ගැහී. ඔහොම පාරේ ගාටනකොට පාරේ යන වාහන වල සයිලන්සර්(දුම් බටේ) තියෙන පැත්තට සුටුස් ගාලා මාරු වෙනවා. ඇයි අර සීතලෙන් තාවකාලිකව හරි මිදෙන්න උණුසුම් දුම් ටිකක් වද්දගෙන.. ඔය දැනුත් දැනෙනවා ඒ දුම් ගඳ.... ඉතිං ඉස්කෝලේ ගිහිං ඇවිත් බඩට මොනා හරි දාගෙන දුවන්නේ ගොයම් කපලා ඉපනැලි වෙලා මී ලගට කුඹුර කොටන්න වතුර බැඳලා ලියැදි පිරිච්ච උණුහුම් වතුර පාගන්න. ඔය ඉපනැල්ල කියලා කියන්නේ ගොයම් කපලා ආයේ උඩට ඇදිච්ච ගොයම් ගස් තියෙන කුඹුරට. ඉතිං හැන්දෑ වෙනකන් ඔය ඉපනැල්ලේ දවල් කාලේ අව් කාශ්ටකේට රත් වෙච්ච වතුරේ උඩහටයි පහලටයි දුවනවා.. වතුරට පයින් ගහනවා..අනිත් උන්ගේ ඇග තෙතබරියං වෙන්න. උක්කුවා..සමීර..මම..ලොක්කයියා හරි හරියට.. ඉතිං තිලකේ මමා ගාව තිබුණා සෑහෙන්න පරණ වී බුසලක් ...වී බුසලට කිලෝ 20-25 අතර ප්‍රමාණයක් අල්ලනවා. අගල් 14 උසයි ..14 දිගයි..14ක් පලලයි.. දැන්නම් ඕවා ඇන්ටික් වලටත් විකුණනවා. ඉතිං හවස් වෙද්දි ඉපනැල්ල මඩ වෙලා මඩ ඇවිස්සිලා ඇදුම් මඩ වෙලා මඩ ගඳ නාස්පුඩු වලට තවම දැනෙනවා ... ඔන්න අද බුසලයි මඩයි ඉපනැල්ලයි කතා කලා... ආයේ ලිපියකින් හම්බ වෙමු ... ගොයමට කැපිලා අතපය කසනවා මතක් වුනා.... මට සිහියට එන විදියට ලිපි ලියනවා .. පස්සේ පිළිවෙලට හදාගමු...ගිහිං එන්නන්.
Subscribe to:
Posts (Atom)