අපේ බලාපොරොත්තු සහ දේව දානය ...

ඔන්න අපේ ගෙදර තිබ්බා යුනික් රේඩියෝ කබලක්. ගමේම ටී.වී එකක් තිබ්බේ පීරිස් බාස්ලගේ ගෙදර විතරයි. පීරිස් බාස් ටීවී බලන්න යන මිනිස්සුන්ගෙන් රුපියලක්ද කොහේද ගත්තා මයේ හිතේ.

“අනේ ඕකගේ ටීවී එක.. අපිට හොඳයි අපේ රේඩියෝ කබල“

ඕකට ලොකු බැට්ටි හතරක් දාලා තමයි ක්‍රියාත්මක කරන්නේ. ඒ දවස්වල තිබ්බේ කෙටි තරංගයි. මධ්‍යම තරංගයි . අපි ඇහැව්වේ මහනුවර සේවය. පැහැදිලි නෑ.. හිටපු ගමන් කතාව හෝස් ගාලා හුලඟේ යනවා.. තරංග දුරුවලයි.

“මේ ශ්‍රීලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ මහනුවර සේවයයි. හුන්නස්ගිරියෙන් මෙගහර්ට්ස් ...................... මහනුවර සේවය..ශ්‍රී පුෂ්පදාන මාවත.. මහනුවර “ ඔව්වා අපිට තාම මතකයි ... මේ එෆ් එම් (Funeral of media) එකක් ඇවිල්ලනේ මිනිස්සුන්ට ගුවන්විදුලිය එපා කෙරෙව්වේ.. අපි ඉතිං බැට්ටි දාලා රේඩියෙක අහනවා .. බැට්ටි බහින නිසා ඉක්මන්ට අහලා වහලා තියනවා . තියෙන කරදර මදිවට තව බැට්ටි වලටත් සල්ලි හොයපල්ලකෝ . අම්මා කියනවා.

මතකයිද අපි ඉස්කෝලේ ගිය හැටි. මං දෙවතාවක්ම මතක් කරලා ඇති. ඉතිං අපිට ඉස්කෝලේ යන්න පැය කාලක් ගත වුනාට එද්දි පැයක් එකහමාරක් ගතවෙනවා . නාකි බල්ලෝ කොළඹ ගියා වගේ . ඇයි ගොස්සැල්ලේ ගෙදර ගල් පරුවතේ කොක්කු ගෙඩි කඩන්න තියෙනවා. පංසල ගාව කැකුණ ගහට ගල් ගහන්න තියෙනවා . රිළවු දැක්කොත් උන්ට ගල් ගහන්න තියෙනවා. කැටේ ගෙදරට උඩින් තියෙන තෙල් මොට්ටු වැලෙයි බූටා වැල් වලයි ගෙඩි හොයන්න තියෙනවා. හේල්ලන්දේ නෙල්ලි ගහේ ගෙඩි කඩන්න තියෙනවා. පේරවත්තේ පේර කඩන්න තියෙනවා. ඊට උඩින් තියෙන පැණි තෝර ගස්වල ඉදුනු කරල් හොයන්න තියෙනවා. ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ කඩෙන් බන්ටි ටොපී අරං ඒවගේ කොලේ අදින්න තියෙනවා. ඉස්කෝලේ මහත්තයගේ පිහිල්ලෙන් වතුර බොන්න තියෙනවා. විජේ අයියගේ මඩුවේ කියතට කැපෙන ලී දිහා බලන් ඉන්න තියෙනවා. සේපාලිකා අක්කගේ ටේලර් සාප්පුවේ මැෂිමේ රෝද කැරකෙනවා බලන්නත් මැහෙන එක එක රටා බලන්නත් කැපිච්ච රෙදි කෑලි සාක්කුවේ ඔබාගන්නත් තියෙනවා. අපේ ජීවිතත් හරියට සේපාලිකා අක්කගේ මැස්මක් වගේ. නූලක දැවටීගෙන... මැසීගෙන .... මැසීගෙන.. මැසීගෙන....

“අයෑම් ටාරෝ..අයෑම් ෆ්‍රොම් ජපෑන් ... අයෑම් මුරු .. අයෑම් ෆ්‍රොම් නයිජීරියා...අයෑම් ගීතා ..අයෑම් ෆ්‍රොම් ඉන්දියා..අයෑම් සමන් ..අයෑම් ෆ්‍රොම් ... ශ්‍රිලංකා...“

අපේ අ-ප්පිරියම පාඩම ඉංගිරිසී.. ඉංග්‍රීසි පීරියඩ් එක එද්දි අපිට අර අසාත්මිකතාව වගේ...

“අයි වෝන්ටුබී අ ඩොක්ටර්...ඉංජිනියර්...ටීචර්...කන්ට්‍රැක්ටර්..බිස්නස්මන්...ලෙක්චරර්...අකවුන්ටන්“

ෆාමර්ලා..ඩැයිවර්ලා...ලේබරර්ලා.... එක්කෙනෙක්වත් හිටියේ නෑ.. ඒත් ඔය කියපු එක්කෙනෙක්වත් කියපු එක්කෙනෙක්වත් වුනේ නෑ..

ඉස්කෝලෙට ආපු අලුත් සිංහල සර් ඔක්කොගේන්ම අනාගතේ වෙන්න කැමති කවුද කියලා ඇහැව්වා.. ඔක්කොම ලොකු ලොකු කතා කියාගෙන ගියා. මාත් ටීච කෙනෙක්ද කොහෙද වුනා .. ඉන්දුසිරියා නැගිට්ටා..

“මම ලොකු වුනාම කෑගහනවා සර්“

“කෑගහනවා....??? මට තේරුන්නෑ“

“කෑගහනවා සර්“

“මොකක්ද ළමයි මෙයා කියන්නේ“

“නෑ සර් එයාලගේ තාත්තා කෑගහනවනේ බදුල්ලේ ස්ටෑන් එකේ“

“මට තේරුන්නෑ ළමයි“

“සර් කෑ ගහලා බස්වලට සෙනඟ පටවලා කීයක් හරි හොයාගන්නවා.. ලොකු වුනාම ඒ රස්සාව කරනවා කියලා කියන්නේ“

ඒත් ඉන්දුසිරි විතරක් තමා කිව්වාට වඩා ලොකු රස්සාවකට ගියා ... මිනිහා දැන් හමුදාවේ....

මම අද කියන්න යන්නේ කමතේ අවසානයට පෙර ලිපිය.. දේවදානය (මුලුතැන් බත) ගැන.. ඔය තිලකේ මාමා පුරන් පෙරලන්න ඉස්සෙල්ලා කතරගම දෙයියන්ට භාරයක් වෙලා පඬුරක් අහක් කරනවා.. කෙත බත සරු වෙන්න.. වන සත්තුන්ගෙන් රෝග පළිබෝධ වලින් වෙන හානිය අඩු කරන්න කියලා.. ඉතිං ගොයම කපලා බැත ගෙට ගත්තහම ඔය බාරේ ඉෂ්ඨ කරන්න ඕනි.

ඉස්සෙල්ලම තිලකේ මාමා යන්නේ බුලත්ගෙදර සීයා හම්බුවෙන්න. එයා තමයි කපු මහත්තයා. එයා දෙන දිනයක් තමයි. තවත් දාන තියෙනවනේ බාරගත්තු. සෙනසුරාදා දවසක් තමයි ගොඩාක් වෙලාවට වැටෙන්නේ. ඉතිං ඔය දේවදානෙට යන්නේ පිරිමි උදවිය විතරයි. මල්වර වෙච්ච නැති පොඩි කෙල්ලන්ට යන්න අවසර තිබ්බත් කොල්ලෝ ඇනුම්පද කියන නිසා පිරිමි තමයි යන්නේ. ඉතිං ඕකටත් බලෙන් යන්නේ නෑ කවුරුත්. ආරාධනා කරන්න ඕනි. අපිටනම් ඉතිං කොහොමත් ආරාධනා කරනවා. අපිනේ තිලකේ මාමාගේ කුඹුරු වැඩ වලින් ගොඩ හරියක් සුවෙච්චාවෙන් කරලා දෙන්නේ. දේව දානේ දෙන්නේ කමතේ.

මම ගමේ ගිය වෙලාවේ කරුණේ මාමා හම්බුවෙලා දේවදානේ ගැන විස්තර ටිකක් අහන්න ගත්තේ මගේ මතකෙනුත් ඔය ගැන විස්තර ගිලිහිලා ගිහිල්ලා හිංදා. මිනිහා අදි මදි කරද්දි මම පත්තරේට මේක දානවා කියලා විස්තරේ අහගත්තේ.

අපේ නමත් එහෙනම් දාපං කියලා කිව්වා.

ඔන්න අපි රතු පාට කහ පාට අනේකවිධ මල් අරගෙන හිරමනේකුත් කරේ තියාගෙන උදෙම්ම තිලකේ මාමලගේ කමතට ඇදෙනවා. ගිහිල්ලා ඉතිං පොල් ගානවා. කෙසෙල් ගස් කපාගෙන එනවා. පතුරු ගලවනවා. කෙහෙල් කොල කපනවා. එවුවා හෝදනවා. පොල් කෑලි කපනවා. හකුරු කෑලි කපනවා. කෙසෙල් ගෙඩි වල අගිසි මුල් කපනවා. ඔය වගේ වැඩ තමයි අපිට බාර. දේව පූජාව තියන තට්ටුව හෙවත් මල් ආසනය හැදීම සහ දානය සකස් කිරීම ඔය කරුණෙ මාමලා තිලකේ මාමලා වගේ වයසක උදවියට බාරයි. ඉතිං මේ දානෙට ඉස්සෙල්ලාම කුඹුරෙන් කපලා අයින් කරලා තිබ්බ වී ටික හාල් කරලා ගන්නවා .. මුල් අස්වැනු බත ... මුල්තැන් බත...දේව දානය ඔය එක එක පලාත් වල එක එක විදියට කියනවා. ඉතිං ඕකට ඕනි හාල් (මුල් සහල් සමඟ කළවම් කල සහල්) සීනි.. පොල්...හකුරු.. කෙසෙල් සහ පළතුරු .. කහ..ලුණු.. මුං ඇට.. කඩල.. කරද මුංගු..හඳුන්කූරු..කපුරු..පොල්තෙල්..පහන්තිර..කෙහෙල් කොල ...කළමනා ටික..

ඉස්සෙල්ලාම මුං ඇට ලිප තියනවා. පස්සෙ මුං ඇට තැම්බීගෙන එනකොට හාල් ලිප තියනවා.. දැන් මුං ඇට තැම්බුනාට පස්සේ බත් එකට කලවං කරනවා..මුද්දරප්පලං වගේ ඒවත් .. කරදමුංගුත් මේ වෙලාවෙම මිශ්‍ර කරනවා..දැන් පොල් මිරිකගන්නවා.. සීනි දිය කරගන්නවා..මේවා ලඟ ලඟ කීප දෙනෙක් බෙදාගෙන කරනවා..දැන් අර මිටිකිරියි සීනියි දාලා අර බත ලිප තියලා හොඳට කූරෙන් කලවම් කරමින් පදමට ආවට පස්සේ බිමට බාගන්නවා.

දැන් තට්ටුව හෙවත් මල් ආසනයත් හදලා ඉවරයි.. ඒකේ ගහපු කෙහෙල් පතුරු වල මල් ගහන්නේ අපි. ඉස්සෙල්ලා බුද්ධ පූජාව තියනවා.. පස්සේ කතරගම දෙයියන්ට දේව පූජාව.. මෙතැනදි මල් වර්ග හතක් පූජාවට යොදාගන්නවා.. බුලත් ගෙදර සීයා තමයි ඔය රාජකාරිය කරන්නේ. ඉතිං අපිත් කරබාගෙන වැඳගෙන ඉන්න ඕනි.

බුද්ධ පූජාවයි දේව පූජාවයි ඉවරවෙච්ච ගමන් අපි කෙහෙල් කොල අරං වාඩි වෙනවා.. එක්කෙනෙක් දේව දානේ බෙදාගෙන එනවා. තව කෙනෙක් පලතුරු..තව කෙනෙක් හකුරු.. තව කෙනෙක් පොල්කෑලි බෙදාගෙන එනවා .. අපි දානේ අනුභව කරලා ගෙදෙට්ටත් පාර්සලයක් ඔතාන යනවා ... දානෙට නොආවත් මුළු ගමටම දානේ බෙදා හරින එක සිරිතක් ... අපූරුයි නේද? ගිහුං එන්නම් ... කමත අවසන් ලිපියෙන් හමුවෙමු....

බැත සහ බුලත ..............

ගෙදර ගිහිං ඉක්මනටම එන්න වුනා කොළඹ ජාත්‍යන්තර පොත් ප්‍රදර්ශනයෙන් ඇරයුමක් ලැබුණ නිසා. ඔය පොත් ප්‍රදර්ශනයට යන අය ඉන්නවනම් දයාවංශ ජයකොඩි මහත්තයගේ පොත් මැදුරට ගොඩවුනොත් “වීමංසා-කෙටිකතා 2කොටස “ කියලා පොතක් ඇති ... ආං ඒක පෙරලද්දි මාව මුණගැහෙයි ... පොත් ප්‍රදර්ශනයත් මහා විච්චූරණ ගොඩයි... සෙල්ෆි උන්මාදය ... පොත් පොටෝ ගහලා ෆේස්බුක් අප්ලෝඩ් කිරීම වගේ විකාර ... මිනිස්සු මෙහෙම හරි පොත් ගන්න එක ලොකු දෙයක් ... ඒත් මම සක්සුදක් සේ දන්නවා ඔය ගොඩාක් අය ඔය ගෙනියන පොත් කියවන්නේ නෑ.....

එක එක අය ආවා

දෙක තුන පොත් ගත්තා 

ගෙදර ගිහිං තිබ්බා

කියෙව්වාද මන්දා......... (මම ලියපු කවියක්)

මම ගමේ ගියා .. අනේකවිධ හැලහැප්පීම් වලට මුහුණ දෙමින් ජීවිතය කියන නදිය තරණය කරන්න තවමත් අප්‍රමාණ සටනක ගම්මු නියැලිලා ඉන්නවා ... උඩින් නොපෙන්නුවාට බුලත් කහට රැඳිච්ච දත් අගිසි වලින් හිනා වෙවී හදවතින් සුසුම් හෙලන මිනිස්සු තමයි මේ ගම් නියම්ගම් වල ඉන්නේ. 

බුලත් කිව්වම මතක් වුනේ .. මම බුලත් ගැන කිව්වේ නෑනේ... හොඳයි ගමේ ලොකු උත්සවේකදි ...මඟුලකදි..කොටහුලකදි(ඇස්ට්‍රෝන් මඟුල කිව්වම ටිකක් නම්බුයි)...දානෙකදි ...අකුරු කියවිල්ලකදි ... ඔය බුලත් කොලේ තමයි පෙරමුණේම ඉන්නේ. ඉතිං ඔය ආරාධනාවක් අරං එනවට කියන්නේ බුලත් දෙනවා කියලා ... ඉතිං ආරාධනාව අරං එන කෙනා ඉස්සෙල්ලාම කාරණේ කියන්නේ නෑ ..

“ආ නැන්දා“

“ආ පුතා වාඩිවෙන්න“

ආපු ගමන් කාරණේ මොකක්ද කියලා අහන්නෙත් නෑ ... ඊට පස්සේ ඉලත්තට්ටුව දෙනවා ...බත බුලතින් සංග්‍රහ කිරීම කියන්නේ ඕං ඕකට... ඉතිං අර විටක් එහෙම අඹරලා තව විටක් සාක්කුවෙත් ඔබාගෙන තමයි කාරණේ කියන්නේ... ඔහොම ඉතිං ගෙවල් දහයකට විතර ගියොත් විට දහයකුත් සාක්කුවේ ඔබාගෙන තමයි ඉන්නේ...

ඉතිං ගමේ 80%ක් විතර බුලත් විට කනවා..කොල්ලෝ කුරුට්ටෝ පවා ... ඒ තරම් බුලත් විට ගැමි ජීවිතයත් එක්ක බද්ධ වෙලා තියෙන්නේ.. එදා මම ඇටම්පිටියට ගිහිං ආපහු එන්න බස් එකේ ඉන්න වෙලාවේ පොඩි සමීක්ෂණයක් කෙරුවා .. ඒ බස් ස්ටෑන් එකේ හිටිය දහ පාලොස් දෙනාගෙන් 90% කටේ විඩක් ඔබාගෙන හිටියේ .. ඔය බුලත් කහට යවන්න බුරුසුවටයි දත් බෙහෙතටයි බෑ ... අඟුරු හරි පිලිස්සූ දහයියා කුඩු හරි පාවිච්චි කරනවා ... මේක ලියන කෙනත් ඉතිං ගමේ ගියාම බුලත් විඩ බර ගානකට වග කියලයි එන්නේ. 

ඉතිං අපිට ඉස්සර ලෙඩක් දුකක් හැදුනම ඉස්සෙල්ලාම ගොඩ වෙදකම් තමයි කරන්නේ. පස් පංගුව හැලියක් තම්බලා බොනවා ඔය උණක් හෙම්බිරිස්සාවක් නම් .. බඩේ කැක්කුමක්නම් ජීවක ගුලිය දිය කරලා බොනවා... කැපුම් තුවාලයක්නම් කැලේ තියෙනවා හුලංතලා/කඩුපහර වගේ ගස් තලලා බඳිනවා ... කැළය ජනතාවගේ බෙහෙත් ගබඩාවය ... මේවගෙන් ඉතිං ලෙඩ සනීප වෙනවා ..ඔය වල් ඌරු මස් වගේ ඒවා කාපුවාම සමහරුන්ට කරප්පන් දානවා (ආසාත්මිකතාවය/ allergic) ඉතිං කරප්පන් දැම්මම පොල් කොලයි දෙහි කොලයි දාලා ගිනිමැලයක් ගහලා ඒකේ දුම් වද්දනවා... කරප්පන් කම්මුතුයි ... ලෙඩට ගොඩ වෙදකම් අහන්නැත්තන් තෙල් ටිකක් මතුරවගන්නවා .. යකඩ ඇණයක් කහ කෑල්ලක් පොල්තෙල් එක්ක බෝතලේකට දාලා යනවා බුලත් ගෙදර සීයා හම්බුවෙන්න.. එයා තෙල් මතුරලා දුන්නත් ලෙඩ අහවර වෙනවා ...ඒත් බැරි වුනොත් සෙන්ජේම්ස් ඉස්පිරිතාලෙට ගාටනවා ... දැන් තමයි ඉතිං ඉස්පෙෂලිස්ට්... .චැනලින් සර්විස්... ප්‍රයිවට් හොස්පිටල් ... ඔය ලෙඩත් මොඩිෆයි වෙලානේ ... පපුවේ අමාරුව කියනවට වඩා නම්බුයි හාට් ඇටෑක් කිව්වම ... සීනි කියනවට වඩා නම්බුයි ඩයිබටික් කිව්වම ... පිළිකාව අපෝ ඊට වඩා නම්බුයි කැන්සර් කිව්වම ...ඇයි බයිපාස් එකක් කරා කිව්වම කොච්චර නම්බුකාරයිද ?

ඉතිං පයින් සීතලේ ගැහි ගැහී සෙන්ජේමිස් කන්ද නගිනවා... ඉහිං කනින් පොරවගෙන ... ඔය බදුල්ලේ ඉස්පිරිතාලෙට වඩා ගම්මු ආස වත්තේ ඉස්පිරිතාලෙට යන්න ... ඇයි ඒකේ ඉන්න දොස්තර මහත්තයා මිනිස්සුන්ට හරී කරුණාවයි ... යාපනේ දෙමළ මහත්තයා ..

“උදේට කාලද ආවේ?“

“තාත්තා මොකද කරන්නේ?“ 

“ඉස්කෝලේ කීයෙද ඉන්නේ?“

“පෙපර්මින්ට් එකක් දෙන්නද කන්න?“

ඔය වගේ කතා කැඩිච්ච සිංහලෙන් අහ අහ තමයි ලෙඩ බලන්නේ ... 

බදුල්ලේ එහෙමයැ ... හරකෙක් වගේ ඇදලා අරගෙන අපිව බයෙන් ත්‍රස්ත කරලා තමයි ලෙඩ බලන්නේ...

වත්තේ දෙමළ දොස්තර මහත්තයා වත්තට වගේම අපේ ගමටත් සම්පතක් වුනේ ඔන්න ඔය නිසා ...

ඔය ධනසිරි අයියලා... සිරිමල් අයියලා ... සුමනේ අයියලා සෙට් එකම හැමදාම හවසට සෙන්ජේම්ස් යනවා ..

“කොහේද යන්නේ“ කියලා කවුරු හරි ඇහුවොත් කියන්නේ

“යාළුවෙක් හම්බවෙන්න යනවා“ කියලා.

යාළුවා හම්බවෙන්න ගිය කට්ටියම දවසක් මතු වුනේ පොලීසියේ කූඩුවෙන් ...

ඔව් යාළුවෙක් හම්බුවෙන්න තමයි ගියේ ...

“කටුකම්බි එහෙම දාලා පෙරන බිව්වම කැරකිල්ල හැදෙන සුදුවා කියන යාළුවා“

(ඕවට මම අහලා තියෙන හැටියට කියන්නේ rot-gut කියලා. ශබ්ද කෝෂයේ නෑ.. මම වැරදිනම් කවුරු හරි නිවැරදි කරත්වා ...)

කට්ටිය රිමාන්ඩ් ඉඳලා ඇවිල්ලත් තාම හවසට සෙන්ජේමිස් යනවා ... යාළුවෙක් හම්බුවෙන්න....

හැමෝටම කෝකටත් තෛලය තමයි සෙන්ජේමිස් වත්ත....

ඔය මඩවලා ගොයමෙන් වෙන්කරගෙන ලොකු පොඩි කාටුව යවාගත්තු වී වලට දැන් කියන්නේ බැත කියලා. ඉතිං බැත කමතෙම දාලා වේලෙන්න අරිනවා. කමතේ බැත වනලා ඉඩ මදි වුනොත් පැදුරු හරි.. යූරියා බෑග් හරි.. ගෝනි හරි ලියැදි වලත් එලලා එව්වයේ දාලා බැත වේලනවා .. ඉතිං පදමට දවස් දෙක තුනක් වේලෙන ගමන් කුල්ලෙන් කමතේ බැතට හයියෙන් පවන් ගහමින් තව තවත් කාටුව ඉවත් කරනවා ... දැන් ඉතිං බැත පවන් දෙන්න ඕනි.. ඒ කියන්නේ බොල් වී අයින් කරන්න ඕනි .. ඕකට ඕනි වෙන්නේ කුල්ලක් දෙකක් සහ කතිරය කියන උපකරණය. කතිරය කියන්නේ හොඳ හයිය ලී කෝටු හතරක් කතිර දෙකක් ආකාරයට බැඳගෙන හිටවලා තියන්න පුලුවන් විදියට එකිනෙකින් යවලා හදාගන්න උපකරණයක්. කතිරය කමතෙන් තියලා යටට ඉටිරෙදි එළලා දැන් තිලකේ මාමා නගිනවා කතිරෙ උඩට.

තිලකේ මාමලෑ නැන්දා අර වේලෙන්න දාලා තියෙන බැත කුල්ලකට අරං දෙන්න ඕනි. තිලකේ මාමා බැත කුල්ලත් තියාගෙන කතිරේ උඩට වෙලා ඉන්නවා සමහර විට විනාඩි 10ක් 15ක් හුලං අල්ලනකන්.. හුලන් ආවම අර බැත කුල්ල සොලවන ගමන් හිමීන් සීරුවේ බිමට අතඅරිනවා. බොල් වී පැත්තකට වෙලා පිරුණු වී බේරගන්නේ ඔය ක්‍රමයෙන්. මේ වීම ආයේ පාරක් පවන් දීලා ඇඟිටි වී වෙන්කරගන්නවා. ඔය අහේනි කාලෙට පොල් එහෙම දාලා ඇඟිටි හාල් බත් කනවා.. ඒක ටිකක් තිත්තයි...

දැන් ඉතිං ඔහොම වෙන් කරගත්ත බැත උඩහා තියෙන ගෙදරට අදින්න ඕනි. කර තියාගෙන තමයි අදින්නේ. උදේ හිටං හවස් වෙනකන් හති ඇර ඇර වී බරවල් අදිනවාට තමයි “බැත අදිනවා“ කියලා කියන්නේ .... කුඹුරේ අයිතිකාරයා ඔය දුරකනම් පාරට ඇදලා ටැට්ටරේක පටවලා ගෙනියනවා ...

ආයුබෝවන් එහෙනම් ..කමත ලිපි මාලාව අවසානයට කෙමෙන් කෙමෙන් ලං වෙනවා.... ගිහුං එන්නම් ... කෝ කවුරුත් ඇහුවේ නෑනේ විටක් කමුද කියලා ...

වහ කෑම සහ ඇඹුල කෑම ..............

ඔන්න හොබරැල්ල කන්දෙන් ඉර බැහැගෙන බැහැගෙන එනවා ... ඒ කියන්නේ අපිට ඉර පායනවා ... තේරුන් නෑ වගේ ... පිටිපස්සේ තියෙන(නැගෙනහිර) හුරිහෙල කන්දෙන්නේ ඉර එබෙන්නේ ... ඉතිංඑයාගේ ආලෝකය ඉස්සල්ලාම පතිත වෙන්නේ ඉස්සරහා හොබරැල්ල (බටහිර) කන්ද මුදුනට ...දැන් ඉර හුරිහෙල කන්දෙන් නැග නැග එනකොට ඉර එලිය හොබරැල්ල කන්ද දිගේ පහලට බැහැගෙන බැහැගෙන ඇවිල්ලා අපේ ගම් පියස්සට පතබෑවෙනකොට උදේ 10 පහු වෙලා .. හවසට ඉස්සෙල්ලාම ඉර එළිය අහිමිවෙන්නේ හොබරැල්ල කඳු මුදුනට.... හුරිහෙල කන්ද මුදුනේ රාස්සයෝ වී වේලනවා හැන්දෑ වෙනකන් ... ඕකට කියන්නේ රාස්සිගේ අව්ව කියලා ... එයාට මෙයා කැපුනම උත්තරේ බිංදුවයි ... කාටවත් අසාධාරණයක් වෙලා නෑ ... තේරුණා නේද ? නැත්නම් ආයේ පාරක් කියවමු ...

ඉතිං සුන්දරයි කියලා හිතෙන ගමේ අසුන්දර දේවලුත් වෙනවා .. ප්‍රධාන වරදකරු කෘෂි රසායන ... මතකයිද මංදා ඒ දවස්වල රේඩියෝ එකේ .....ටැමරෝන් ... පොලිඩෝල් ... ඇන්ටර්කෝල් ...ග්‍රැමොක්සෝන්..... හාක්‍රෝස් පටාස් ... ඇඩ්මයර් ... සිපෙට්කෝ කෘෂි රසායන ... ලංකෙම් ගොවියාගේ හිත මිතුරා ... හේකෙම් ...ඒ බවර් සහ සමාගම.. වගේ වෙළඳ දැන්වීම් නිතරම යනවා ...සිපෙට්කෝ මහත්තයා කියලා ගුවන්විදුලි නාට්‍යකුත් ගියේ.... ඉතිං අපේ ගමේ වහ බෝතලයක් නැති ගෙයක් හොයාගන්න බෑ ... සියල්ල නසන වල් නාශක ... තෝරා නසන වල් නාශක .. දිලීර නාශක .. කෘමිනාශක .. ඔය හැම එකක්ම මේ ගොවියෝ ගාව තියෙනවා .... ඉතිං පවුලේ අඩ-දබරයක් ... ආදරයේ වේදනාවක් ... විභාගයේ අමිහිරිතාවක් ඇති වුනොත් ලොකු කුඩා හැමෝම විශ්වාසයෙන් මේ වහ බෝතලේ මිහිරියාව විඳගන්නවා ...

ජයසුන්දර අයියගෙයි කුසුමා අක්කගෙයි ආදරය ගලාගෙන ගියේ ගහට පොත්ත වගේ දැඩි බැඳීමකින් ... දෙන්නගෙම රුධිර කේශනාලිකා වල රුධිරාණු ආදරය කියන අකුරු අරගෙන සංචරණය වුණා. ඒත් අවුරුදු දෙක තුනක් ගියාම කුසුමක්කාට රස්සාවක් හම්බුනා ... ඔන්න ටික කලක් යනකොට කුසුමක්කගේ රුධිරාණු වල ජයසුන්දර කියන අකුරු වියැකිලා වෙන වෙන අකුරු වගයක් මෝදුවෙන්න ගත්තා ...අන්තිමට ජයසුන්දර කියන අකුරු ටික බොඳවෙලාම ගියා..ජයසුන්දර අයියා බැළුවා ගොඩගන්න පුලුවන්ද කියලා.... ඒත් මොන......අන්තිමට ජයසුන්දර අයියා තෝරගත්තා සියල්ල නසන වල් නාශකයක මිහිර විඳින්න ... බදුල්ලේ ඉස්පිරිතාලේ මුල්ලක දාපු ඇඳක වැතිරිලා හිටිය ජයසුන්දර අයියා බලන්න අපිත් ගියා ... ඔය වල්බෙහෙත් බිව්වම මැරෙන්නේ වල් ගහ මැරෙනවා වගේ ටික ටික .. බේරගන්න බෑ ... මගේ ඔලුවත් අතගගා බොහෝම ආදරෙන් කතා කර කර හිටපු ජයසුන්දර අයියගේ හදවත සති දෙකකින් විතර සදහටම නැවතුනා ...

වෙන වෙන කෘමිනාශක බීලා බේරුනොත් අනිවාර්යෙන්ම ගමේ කාඩ් එකක් වදිනවා .. ඒ කියන්නේ අන්වර්ථ නාමයක් (Nickname) පටබැඳෙනවා ...ඔය නෙලුදණ්ඩේ හීන්බංඩේ මාමා ඒ නැන්දත් එක්ක ආරෝවකට හාක්‍රෝස් බීලා බේරුණා .. බේරුණාම ලේසි නෑ ..ආණ්ඩුවට දඩේකුත් ගෙවන්න ඕනි .. ඉතිං දඩෙත් ගෙවලා කොට්ට පැදුරු අරං ඉස්පිරිතාලෙන් ගෙදර එද්දි නමක් වැටිලා “හාක්‍රෝස් - බණ්ඩා“ කියලා .. ආයේ මැරෙනකන් ඔය නම තමයි ගමේ තුඩ තුඩ තියෙන්නේ ...

ගුණේ අයියට ගම්මු කිව්වේ කාල ගුණේ කියලා .. ගුණේ අයියා මොකද්ද එහෙකට බිව්වේ ටැමරෝන් .. මිනිහත් බේරුණා ... එදා ඉඳං මිනිහට ගම්මු කිව්වේ ටැමරෝන් ගුණේ කියලා ... අපේ පංතියේ හිටිය කේ.එච්. ඉන්දික වහ බිව්වේ වාර විභාගේ ප්‍රතිඵල ලේඛණය වෙනස් කරලා ගෙදර ගිහිං පෙන්නලා ගෙදරින් බැන්න කියලා .. මිනිහත් පොලොවට පස් වුණා .. ඉතිං ඔය වගේ වහ බීපු අය ගැන ලිව්වොත් මේ පිටුවල ඉඩ මදි වෙනවා ... ඔය වහ ආශ්‍රයෙන් අපේ ශබ්ද කෝෂයට වචනත් ලැබිලා තියෙනවනේ ..... වහ කෑවා වගේ ... මටනම් ඕකව වහ ... වහ තමයි කන්න වෙන්නේ ...වස කම්මැලියි...වස ලැජ්ජාව (වහ බීලා බේරුණාම ඇතිවන ලැජ්ජාව) වගේ වචනත් ඕවගෙන් කැඩිලා තමයි ඇවිල්ලා තියෙන්නේ ... ඉතිං පළිබෝධනාශක අනතුරු සහිතයි .. ප්‍රවේශමෙන් පරිහරණය කරන්න ... සාරභූමියේ කට්ටියම හොඳේද??

අද මම කියන්න යන්නේ අත්තම සහ ඇඹුල ගැන .. අත්තම කියන්නේ අපේ ගම්වල ගොවිතැනේදි ගොවීන්ගේ බැඳියාව සහ සාමුහිකත්වය පෙන්වීමට හැකි ක්‍රමයක්.. ඒ කියන්නේ System එකක් .. දැන් අපේ අම්මා යනවා කියලා හිතමුකෝ තිලකේ මාමලගේ කුඹුරේ ගොයම් හදන්න (හිටවන්න) ඉතිං අපේ අම්මා ඒ වෙනුවෙන් කුළියක් ගන්නේ නෑ... අපේ කුඹුරේ ගොයම් හදද්දි තිලකේ මාමලාගේ නැන්දා ඒ හා සමාන කාලයක් අපේ කුඹුරෙත් ගොයම් හදලා දෙන්න ඕනි ... අපේ තාත්තා (ජීවතුන් අතර නැත..අපිට ඇති කුඹුරකුත් නැත) තිලකේ මාමලාගේ කුඹුර කොටන්න ගියා කියලා හිතමුකෝ ... එතකොට අපේ කුඹුර කොටන දවසට ඒ හා සමාන කාලයක් තිලකේ මාමා අපේ කුඹුර කොටා දිය යුතුය ... මෙහිදී කෑම බීම බුලත් පුවක් බීඩි දුංකල අදාල ගොවියා විසින් සැපයිය යුතුය ... හරි සරළයි.. වැඩේ ඉක්මන් ... ශ්‍රමයට ශ්‍රමය සමානයි අත්තම කියලා ඔළුවට දාගන්නකෝ ..

ඇඹුල කිව්වම මතක් වෙනවනේ බෙග් මහත්තයගේ සිංදුවක් .. ටිකිරි මැණිකේ ඇඹුල ගෙනැල්ලා .. ගොවිරාළ ගොඩට ඇවිල්ලා ... පුරන් කොටනකොට ... මඩිය කොටනකොට ...ගොයම් හදනකොට ... වල් ගලවනකොට ... ගොයම් කපනකොට .. මඩවනකොට .. බැත අදිනකොට තිලකේ මාමාලාගේ නැන්දා අපිට කෑම ගේනවනේ ... ආන්න ඒකට තමයි ඇඹුල කියන්නේ .. තේ බොනකොට ගේන පාන් ඇඹුලට අයිති නෑ ... බත සහ මාළු පිනි තමයි ඇඹුලට අයිති වෙන්නේ .. ඉතිං අපි මඩවනවනම් ඇඹුල ගන්නේ කමත් වේල්ලේ ඉඳන්... කුඹුර කොටනවනම් බඩලේදි තමයි ඇඹුල ගන්නේ .. පැලට ගිහිං ඇඹුල ගන්නවට වඩා එළිමහනේ තමයි ඇඹුල රස විඳින්නේ.. ගොඩාක් පැතිවල නෙළුම් කොලේ ඇඹුල රස වින්දත් අපිට නෙළුම් කොල නැති නිසා කෙහෙල් කොල වල නැත්නම් ප්ලාස්ටික් පිඟන් වල තමයි ඇඹුල රස විඳින්නේ ... වතුර බොන්න බෙලෙක් කෝප්පේ කියලා එකක් තියල තියෙනවා කල ගෙඩියත් එක්ක .. පොල් කට්ටක් සැහැලත් තියනවා සමහර විට .. ඉතිං ඔය ඇඹුලට මෙහෙනම් කොල්ලු හොද්ද සහ මඤ්ඤොක්කා කොල මැල්ලුම වරදින්නේ නෑ ... අපිත් පුදුම ආසාවෙන් තමයි ඔය ඇඹුල රස විඳින්නේ...ඔය.. ඔය... කෙළ ටික පිහදගන්න ...

එහෙනම් මට ගෙදර යන්නත් තියෙනවා.. සතියක් විතර සාරභූමියට එන්න වෙන්නෑ ... අද රෑ 8.30ට ගම්පහින් බදුලු කෝච්චියට ගොඩ වෙනවා ... හෙට උදේ අට වෙනකම් ටකස්...ටකස්..ටකස්...ටකස් ... අපි ගමේ ඉඳන් කොළඹ ආවේ හීන ඇහිඳින්න ... ඒ හීන තාම ඇහිඳිනවා .. ඒත් අපි දකින හීන අපි ඉස්සරහ හැබෑ වෙන්නේ නෑ ... ගමේ සිග්නල් නෑ .. ෆේස්බුක් එන්නත් බෑ ... ගිහිල්ලා එන්නම්.. ගමේ හුලං පොදක මිහිර විඳලා පිහිල්ලෙන් නාගෙන.. උල්පතකින් වතුර ටිකක් බී ගෙන ... මඤ්ඤොක්කා කොල මැල්ලුම අම්මා හදලා ඇති ... ආ... මේවා ඉන්ටනේට් ලියලා ගමේ එවුන් පාවලා දෙනවා කියලා ගම්මු දැනගත්තොත් මාව උල තියයි ... හිටුවා පස් ගහයි ..එහෙම වුනොත් බේරගන්නත් එන්න වෙයි....ආයුබෝවන් එහෙනම්.....

අපි ගොයම් හදනවෝ .... එනවදෝ ....

අපි අර සයිලන්සර් දුම් වද්දගෙන පයින් ඉස්කෝලේ ගිය කතාව මතක ඇති නේද? ඉතිං අපේ ගමේ ඉස්කෝලේ තියෙන්නේ කිලෝමීටරයක් විතර උඩහට වෙන්න. පුංචි දුප්පත් ඉස්කෝලේ තියෙන්නේ සෙන්ජේම්ස් වත්ත පාමුල තියෙන කරපන්ටයින් (ටර්පන්ටයින්) කෑල්ල ගාව. ඉස්කෝලෙටම ගුරුවරු අට දෙනෙක් ඉන්න ඇති. විශේෂත්වය තමයි සිංහල දෙමළ දෙගොල්ලම සිංහලෙන් ඉගෙනගන්න එක. ගාමිණීලා...චිත්‍රලා ...සෙල්වම්ලා..පියසිරිලා ඔක්කොගේම ඉස්කෝලේ ... අරූ දෙමළාය.. ඌ කොටියාය... අනේ අපේ තුන් හිතකවත් එහෙම දේවල් තිබ්බේ නෑ. සෙල්වම් යාළු වෙලා හිටියේ සිංහල කෙල්ලෙක් එක්ක. සරස්වතී සිංහල කොල්ලෙක් එක්ක.. මම ගම්පහට ආවට පස්සේ තමයි මේ ජාතිවාදයක් කියලා එකක් ගැන දැනගත්තේ..අපේ පැත්තේ එහෙම නෑ...සෙල්වම් ගේන ඉටලි ..වඩේ අපි එක්ක බෙදන් කනවා.. අපි ගෙනියන මුංඇට කඩල සෙල්වම්ලා එක්ක බෙදන් කනවා..

වත්තේ සැලූන් එකේ සදන් අයියා මූණ බලන ලොකු කණ්නාඩියක් කිහිල්ලේ ගහගෙන කොණ්ඩේ කපන කලමනාත් උස්සන් හැම මාසෙම දහය දොලහ අතර අපේ ගමට එනවා.. ජංගම සැලූන් එක..අපි ගිහින් එයාගෙන් කොණ්ඩේ කපා ගන්නවා.. පොංගල් දවසට.. ශිව රාත්‍රියට .. දෙමළ සිංහල අවුරුද්දට අපිත් වත්තේ යනවා ... අපේ පංසලේ පෙරහැරට කාවඩි කණ්ඩායම එවන්නේ කෝවිලෙන්... කෝවිලේ රදන් අදිනකොට ගිනි පාගනකොට අපි සෙන්ජේමිස් යනවා ...

ඉතිං ඔය අපේ ඉස්කෝලෙට එන ගොඩාක් දෙමළ අයට අඩු දැනුමක් තමයි තියෙන්නේ ... ගෙදර වැඩ දුන්නම උදේම ඇවිල්ලා මගේ පොත ඉල්ලගෙන ඒවා පිටපත් කරන එක තමයි කරන්නේ .. ඒ වෙනුවට මට සන්තෝෂම් එහෙමත් හම්බවෙනවා ඒ දවස් වල...

එක පාරක් අපේ ඉස්කෝලේ උත්සවේකට සරඹ සන්දර්ශනයක් පුරුදු කලා .. අපි කිව්වේ “මාච් පාස්“ එක කියලා. අර වම-දකුණ-වම --වම --වම .......... ආන්න ඒක ...

දවස් දෙක තුනක් පුරුදු කරලත් සෙල්වම් වම කියනකොට තියන්නෙම දකුණ ...දකුණ කියනකොට තියන්නෙම වම .. සර්ටත් තිත්ත වෙලා ... යකා නැගලා ..

“ ඈ ඕයි ඕකවත් හරියට කරන්න බැරිද .. ඉගෙන ගන්න බැරි එකනම් හරි කියමුකෝ .. අද වැරැද්දුවොත් තමුසෙව අයින් කරනවා...

ඒත් මොන ....... වම කිව්වම තියන්නෙම දකුණ ... අයින් වෙන්නත් කැමති නෑ ... සර්ට වඳිනවා ... සර් දහ අතේ කල්පනා කලා ..

සර්ට උපක්‍රමයක් සිහියට ආවා ...

“හරි ගන්නවා තමුසෙගේ ලේන්සුව .. අරන් බැඳගන්නවා එක කකුලක ...“

බයේ ගැහි ගැහී මිනිහා ලේන්සුව කකුලේ බැඳගත්තා ...

“හා දැන් කරනවා“

“ලේන්සු කකුල නිකන් කකුල ... ලේන්සු කකුල නිකන් කකුල ... වම දකුණ වම ....“

ඔය තියන්නේ යසට............................................................................

වී තවානක දැම්මා අපි ඉගෙන ගත්තා නේද? ඉතිං වී තවාන් කරපු ගමන් පුරන් පෙරලනවා .. පස්සේ පුරන් කුණු වෙනකන් ඉඳලා මඩිය කොටනවා .. පස්සේ දැත්ත බැඳලා වක්කඩ හදනවා .. මම හිතන්නේ මාසයක් විතර යද්දි ගොයම් හදන (හදනවා කියන්නේ හිටවනවට) කාලේ ලං වෙනවා ... ඉතිං ගොවියොන්ට කාන්තා පාර්ශ්වය ඕනි වෙන්නේ මේ අවස්තාවෙදි ...

“නැන්දා මේ අපේ ගොයම් හදනවා අනිද්දා ... පොඩ්ඩක් ඇවිල්ලා උදව් කරන්න පුලුවන්ද කියලා බලන්න ආවේ “

ඉතිං අම්මා බෑ කියන්නේ නෑනේ ... මරණෙකටවත් මිනිස්සු ඉන්න එපැයි ..

ඉතිං කට්ටියක් ගොයම් ගලවනවා ...ගලවලා මිටි බඳිනවා .. මිටිය බඳින්නෙත් අර ගොයම් පැල වලින්මයි .. අපිටනම් බෑ ඔය ගැටේ දාන්න .. ගැට දාන්න ඉතිං දන්නේ ගෑණු උදවියනේ ... ඊට පස්සේ මිටි පල්ලෙහා ලියද්දකට විසි කරනවා .. අපි ඒ මිටි අරන් එදා ආයෙත් අලුත් කරපු ලියැදි වලට ලියැද්දේ තරම බලලා විසි කර කර පල්ලෙහාට යනවා .. ගොයම් ගලවන්න කලින් ආයෙත් තිලකේ මාමා ලියැදි ගාලා මඩ පෙරලලා ලියැදි ලස්සනට හදනවා .. ඉතිං ගොයම් හිටවන්නෙත් ගෑණු උදවිය .. ඒක කලාවකට කරන්න ඕනි .. අඩිරූලක් නැතත් හිටවලා ඉවර වුනාම හැම ලියැද්දම සංතතිකව තියෙනවා .. ගොයම සංතතිකයි .. අපේ ජීවිත අසංතතිකයි .. මෙහේ ගොඩාක් කුඹුරු වැඩ වෙන්නේ අත්තම් ක්‍රමේට ...ඒ ගැනයි ඇඹුල ගැනයි හෙට කියලම විරාමයක් තියන්නම් ... ගිහින් එන්නම් ..මාව දිරිමත් කරමින් කැමැත්ත ප්‍රකාශ කල අදහස් පල කල පණිවිඩ එවූ හැමෝටම ස්තුතියි ... ඔබ නිසා මම පන්නරය ලබමි.....

කෙටි කතාව අංක 03

හදවත කඩාගෙන වැටෙන්නාක් මෙන් මට දැනුනි. පපුව වේදනාවෙන් බරව ලබ් ඩබ් හඬ නංවනවා මගේ දෙසවන් වලටත් ඇසුනි. මගේ නික්ම යාමට පෙර පාසල් සිසුවියක් විසින් කරන ලද කතාව මා තුළ වූ වේදනාව තව තවත් වැඩි කල බව මට දැනුනි. සියළුම සිසු සිසුවියන් හැඬුම්බර දෙනෙතින් මා දෙස බලා සිටියේ “යන්න එපා සර්“ කියන්නට මෙනි. අද ලොකු සර් හිටියනම් කොච්චර දුක් වෙයිද? මට සිතුනි.

හරියටම මීට වසර හතර හමාරකට පෙර මා පත්වීම ලබා පැමිණියේ වැල්ලවාය ප්‍රදේශයේ දුෂ්කර පාසලකටය.පත්වීම ලද දිනයේ අම්මා සතුටට මෙන්ම දුකටද පත් වූවාය. සතුට මට ගුරුපත්වීම ලැබීම ගැනය. දුක එම පත්වීම දුෂ්කර පාසලකට ලැබීම ගැනය. “කමක් නෑ අම්මේ ටික කාලයයිනේ තව වැඩිම වුනොත් මාස 6කින් මම අම්මා ලඟ“

එහෙම කියා ගෙදරින් පිට වූ මම අම්මා ඔත්පලව ඇඳට වැටෙනතුරු වැල්ලවායේ පාසලක බින්න බැස්සා යැයි මට හැඟෙයි. වසර හතරහමාරක් ගෙවීගියාදැයි මට හරියටම නිනව්වක් නැත.

“මේ වගේම මහත්තුරු ගොඩක් මෙහෙට ආවා. මාසයයි දෙකයි. සමහරු මාරු හදාගෙන ගියා. සමහරුන්ට එපා වෙලා ගියා. මේ මහත්තයා ගැනත් මම එහෙම හිතාගන්නද? හැබැයි මහත්තයෝ මම මළොත් මැරෙන්නේ මේ ඉස්කෝලේ පොලොවේ.“

මම පත්වීම බාරගනිද්දී ඉස්කෝලේ ලොකුමහත්තයා මා සමඟ දොඩමළු වුනේ එසේය. වයස අවුරුදු 50ක් ඉක්මවා ඇති උඩු රැවුල වැවූ තැන් තැන්වල පමණක් කළු හිසකෙස් දකින්නට හැකි තේජස් පෙනුමකින් හා සුදු වතින් සැරසුනු මුල් ගුරුතුමා හා කුඩාකල මා කියවූ කතාවල සිටින මුල් ගුරුතුමාගේ සැබෑ පෙනුමට බෙහෙවින් සමාන විය.

පාසලක් යැයි හැඳින්වූවාට මා දැක තිබූ පාසල් සහ මේ පාසල අතර අහස පොලොව මෙන් වෙනසක් දුටුවෙමි.සමහරක් ලී බරාඳයන්ට වන ලැහැබේ ඇති ලී කණු ආධාරකයන් වී ඇත්තේ බිඳී යාමට ඔන්න මෙන්න කියා තිබියදීය.වහල උඩ සමහර උළු කැට තුළින් අහස පැහැදිළිව බලාගන්න පුළුවන.ඩෙස් බංකු සිහිගන්වන්නේ පරණ තාලේ ලී බඩුවල සිරියාවය.පොලොවේ තැන්තැන් වල විශාල වලවල්ය. සමහරක් ඩෙස්වල කකුල් තුනක් පමණක් ඇති නිසා ඩෙස් පේලි එකට ඈඳා ඇත. පාසලේ පංති ඇත්තේ 8 වසරට පමණි. ළමයින් හැට හැත්තෑවකට වඩා මම නොදිටිමි.

“මහත්තයා දැකල තියෙන ඉස්කෝල වගේ නෙවෙයි මේ ඉස්කෝලේ. ලොකු ලොකු ඉස්කෝල වලට යන්න වත්කමක් නැති එවුන්ගේ දරුවෝ තමයි මෙහේ ඉන්නේ.හේනක් වවාගෙන ගොඩාක් දුක්විඳින අයගේ දරුවෝ. ගුරුවරු අපි දෙන්නා විතරයි. අපි දෙන්නට හැකි විදියට මුන්ගේ ඇස් පාදමු. අපිට කරන්න පුළුවන් එච්චරයි. මහත්තයට ගුරු නිවාසෙ පැත්තක කාමරයක් වෙන් කරල තියෙනවා. ළිඳ ලඟට ගිහින් වතුර ටිකක් සප්පායම් වෙලා ඉන්නකෝ.අපි හෙට ඉඳං වැඩ පටන්ගමු.

පසුදා පොඩි එවුන් මා වටා වටවෙමින් මගේ මූණ දෙසම බලා සිටියේ අමුතු සතෙක් දෙස බලා සිටින්නාක් මෙනි. 

“දුවපියව් පංතියට. මොකද බයිස්කෝප් පෙන්නනවද?“ 

ලොකු සර්ගේ ගෝරණාඩුවට පොඩි උන් රොත්තම පංති වෙත දුවන්නට වූහ.

සඳ කිරණ ඈත පේන වැව් දිය මත නේක රටා වියන හැටි ගුරු නිවාසයේ කවුළුවක් තුලින් මට පෙනෙයි.පාසල් ඉඩම කෙළවරින් ඇරඹෙන්නේ වෙල් යායයි. පාසල සතුවද වෙලක් ඇති අතර එය වැපිරෙන්නේ ලොකු සර් අතිනි. වෙල් එළිය සිපගෙන එන සුළං රැළි නිසා අතිශය ග්‍රීෂ්මය මා හට දැනෙන්නේ නැත. විවිධ සතුන්ගේ හඬ රාත්‍රියේ නිශ්චලතාවය බිඳ දැම්මත් ඒ හඬ නගන්නේ කවර සතාදැයි මම නොදනිමි. 

“ ආ ඔය උලමා. හරිම මූසල සතෙක්. “ එවන් අවස්ථා වල ලොකු සර් මාව දැනුවත් කරයි. 

උදයට මෙන්ම රාත්‍රියටද කෑම පිළියෙල වන්නේ ලොකු සර් අතිනි. ඒ හැම වේලටම වැව් කරවලයෙක් වැව් මාළුවෙක් එක් කරන්නට ලොකු සර් අමතක කරන්නේ නැත. වැව් මාළු වලට බෙහෙවින් ලොබ බඳින්නෙක් බවට මම පත් වූයෙමි. ලොකු සර්ගේ හා අම්මාගේ කෑම අතර වැඩි ‍වෙනසක් මට නොදැණුනි.

ලොකු සර්ගේ වරදක් දකිනවානම් මා දුටුයේ ඔහුගේ අධික දුම්පානය පමණකි. රාත්‍රියට එළියේ ඇති බංකුව උඩට වී දුම් ගුලි ඉහල යවමින් කල්පනා කිරීම ලොකු සර්ගේ පුරුද්ද විය.

“ඇයි ලොකු සර් විවාහ වුනේ නැත්තේ?“

දිනක් රාත්‍රියේ මම විමසද්දී එය නෑසුන ගානට දුම්රොටු ඉහල යවමින් බංකුවට වී සිටි නිසා ඒ කාරණය ගැන යළිත් නොවිමසීමට මා තීරණය කලෙමි.

ඉස්කෝලේ මිදුලේ ඇති විශාල කෝන් ගහේ ගෙඩි කෑමට විවිධ සත්තු පැමිණෙති. රිළවුන්ද ඉඳ හිට පැමිණ කෝන් ගස දෙවනත් කරති. පාසල් බිමේ දෙහි දොඩම් බෙලි දිවුල් වැනි පළතුරු එමට තිබේ. පාසල් එන විට පොඩි උන්ද විවිධ වු පළතුරු මට ගෙනැවිත් දෙයි.මටද නුපුරුදු සමහර පළතුරු රස බලනු දුටු ලොකු සර් 

“මහත්තයෝ මහත්තයට ඕවා නුපුරුදුයි. ඊටත් හරි ඌෂ්ණයි. වැඩිය කන්න එපා“ යැයි උපදෙස් දෙයි.

මා මෙහි පැමිණ දෙවසරක් ඉක්ම ගිය බවක් මට නොදැණින. මා ඉල්ලුම් කර තිබු මාරුවද තවමත් නොලැබුණ අතර ඒ ගැන වැඩි උනන්දුවක් මා තුල දැන් නැත. අම්මා ලඟ අක්කා සිටින නිසා ඒ පිළිබඳ ව වැඩි බරක් මගේ හිසට නොදැනේ. හවසට දැනෙන පාළුව මකා ගැන්මට අතිරේක පංතියක් ආරම්භ කිරීමට මම සිතාගතිමි.

“සර් මම අතිරේක පංතියක් පටන් ගන්නද?“ දිනක් හැන්දෑවක මම ලොකු සර්ගෙන් විමසුවෙමි. 

“හ්ම්“ ලොකු සර් පිළිතුරු දුන්නේ එසේය.

සතියකට පමණ පසු මම අතිරේක පංතියක් ආරම්භ කළෙමි. පළමු දිනයේ මහත් උද්යෝගයෙන් සියළුම සිසුන් පංතියට සහභාගී විය. එහෙත් ඊලඟ දිනයේ.. ඊලඟ දිනයේ.. ඊලඟ සතියේ ..ඊලඟ සතියේ.. ඊලඟ මාසයේ

“මොකද පංති නොඑන්නේ?“

“සර් හානවා“

“සර් පෝරු ගහනවා“

“සර් වපුරනවා“

“සර් වල් නෙළනවා“

“සර් ගොයම් කපනවා“

“සර් ගොයම් පාගනවා“

“සර් බැත හුලං කරනවා“

“සර් බැත අදිනවා“

කෙටි කලකින්ම පංතියේ මා පමණක් ඉතිරිවෙන්නට පෙර මා පංතිය නවතා දැමුවෙමි.

“මහත්තයෝ කූඩැල්ලො මෙට්ටෙ උඩින් තියන්න බෑනේ.“ මා දෙස දයාවෙන් බැලූ ලොකු සර් කියන්නට විය.

ප්‍රෙද්ශයේ දේශපාලකයෙකුගෙන් උදව් ලබාගෙන මම මා පැමිණ තෙවන වසරේදී පාසලට නව ගොඩනැගිල්ලක් හා අලුත් ඩෙස් බංකු ලබා ගැනීමට සමත් වීමි. රාජ්‍ය නොවන සංවිධානයක උදව්වෙන් පාසලට ජලයද ලබා ගැනීමට හැකිවිය. මේ සෑම කාර්යයකටම මා සමග ගොස් අවශ්‍ය ධෛර්යය ලබා දීමට ලොකු සර් අමතක කලේ නැත.

එම වසරේම පහ වසර ශිෂ්‍යත්ව විභාගයෙන් අප පාසලේ සිසුන් දෙදෙනෙක් සමත්ව ඉහල කොලීජියකට යාමට පසුබිම සකසාගත්තේය. ශිෂ්‍යත්ව විභාගයෙන් සිසුන් දෙදෙනෙක් සමත් වීමත් සමඟ අප පාසල කෙරෙහි ගම්මුන්ගේ අවධානය වැඩි වැඩියෙන් යොමු විය.

“ටවුමෙ ඉස්කෝලෙට යවලත් අපේ උන්ට බැරි වුනානේ“ 

ඒ දිනවල කඩමංඩියේ මෙවැනි වචන බහුල විය.නගරයේ පාසලෙන් ළමුන් ඉවත් කරගෙන අපේ පාසලට ඇතුල් කිරීමටද සමහරු පෙළඹුනහ.අලුතින් ගුරුවරුන් තිදෙනෙක්ද අපේ විදුහලට අනුයුක්ත වු අතර 8 ශ්‍රේණියේ සිට 11 ශ්‍රේණිය දක්වා පංති ඉහල දැමීමටද හැකිවිය.

ශිෂ්‍යත්ව විභාගයේ ප්‍රතිඵල ලද දිනයේ කොයි කාටත් වඩා සතුටට පත්ව සිටියේ ලොකු සර්ය. එදා උදේ පාසල් සිසුන් අමතා ලොකු සර් කල කතාව අද මෙන් මට මතකය. 

“මේ ජයග්‍රහණය සඳ හා සියළුම කැප කිරීම් කළේ අපේ අළුත් මහත්තයා. ඉතිං දරුවනේ අපි හැමෝම අපේ අළුත් මහත්තයාට ණය ගැතියි.“ කියා කියද්දී නැගුණ අත්පොලසම් හඬ මැදින් මගේ සිරුර ආඩම්බරයෙන් රත් වී යන්නාක් මෙන් දැණුනි.

දැන් අප පාසලේ ළමයින් 200 ඉක්මවා සිටියි. අලුතින් ඉදිවූ ගොඩනැගිල්ලට එහායින් තවත් ගොඩනැගිල්ලක් ඉදිකිරීමට මුදල් වෙන්වී ඇත. දැන් ලොකු සර්ද ඇතුළුව පාසලේ ගුරුවරුන් හත් දෙනෙකි. දැං අපේ පාසලද ප්‍රෙද්ශයේ ජනප්‍රිය පාසලකි. 

“මහත්තයෝ මේ පාර අපි ළමයින් පස් දෙනෙක්වත් ශිෂ්‍යත්වෙන් ගොඩ යවන්න ඕනි. ඒ වැඩකටයුත්ත මහත්තයට බාරයි.“

“ලොකු සර්ගේ ඉල්ලීම මම ඉෂ්ඨ කරන්නම්“

එම වසරේ මගේ වැඩි බර ශිෂ්‍යත්ව පංතියට යොමු විය. ඒ සඳහා යළිත් අතිරේක පංතියත් ආරම්භ කල අතර මොපියන් ගෙන්වා කරුණු පැහැදිළි කොට දිගටම ළමයින් අතිරේක පංතියට යොමුකර ගැනීමට මම සමත් වීමි. මෙවර ශිෂ්‍යත්වය සඳහා ළමයින් 18 දෙනෙකු ඉදිරිපත් වීමට නියමිතව තිබුණි.

මෙම වැඩ රාජකාරී මැදින් කාලය ගෙවී යනවා මට නොදැනුනි. හත් දෙනෙක් ඉක්මවූ ඇදුරුමඩුල්ල දෙසීය ඉක්මවූ සිසු කැළ නව පාසල් ගොඩනැගිලි අලුතින් ඉදිවන ක්‍රීඩා පිටිය සත්තකින්ම මට සිහිනයක් මෙනි. ලොකු සර්ටද එසේමය. 

ලොකු සර්ගේ විදුහල්පති තනතුරේ ශ්‍රේණියද ඉහළ නැංවූ බවට ලිපියක් ලැබුණි. 

“මහත්තයා හිංදයි මේ හැම දෙයක්ම“ ලිපිය කියවා මා අත තබමින් ලොකු සර් පැවසුවේ කඳුළු පිරි දෙනෙතිනි. ඒ සතුටු කඳුළු බව මට වැටහුණි.

“මහත්තයෝ මට නෑයෝ නෑ. ගෑණියක් නෑ. දරුවෝ නෑ. මට මෙච්චර කාලයකට හම්බ වෙච්ච හොධම නෑයා හොඳම දරුවා මහත්තයා විතරයි.“ කියා ලොකු සර් කියද්දී මගේ දෑසින්ද කඳුළු කැට කීපයක් නැගුණි.

එම වසරේ ශිෂ්‍යත්ව ප්‍රතිඵල ලැබෙනතුරු මම නොඉවසිල්ලෙන් බලා සිටියෙමි. තැපැල් කන්තෝරුවට උදෙන්ම ගොස් ගෙනා ප්‍රතිඵල ලේඛණය විවෘත කිරීම ලොකු සර් මට පැවරීය. විභාගයෙන් සිසුන් අට දෙනෙකු සමත් වී තිබුණි. ලොකු සර්ගේ ඉල්ලීම ඉටු කරන්නට ලැබීම ගැන මම බෙහෙවින් සතුටු වීමි.

වසර හතරක ඇවෑමෙන් අප විද්‍යාලය මහා විද්‍යාලයක් බවට පත් විය. අම්මා ඔත්පලව ඇඳට වැටු‍ණේද මේ කාලයේදීමය. එබැවින් මේ කාලයේදී මගේ මාරුවීම හදාගන්නට වෙහෙසුනෙමි. මා යනවාට ලොකු සර් කෙසේවත් අකමැති වු අතර අම්මාගේ අසනීපය නිසා කරබාගෙන සිටින්නට ඇත. එහෙත් මාරුව හදා ගැනීම සිතූ තරම් ලෙහෙසි නොවූ අතර ඒ සඳහා තවත් සය මසක්වත් ගතවනු ඇතැයි මට සිතුණි.

එදින ලොකු සර් බිම් කළුවර වැටෙනකල් පාසල් කුඹුරේ වැඩ කරමින් සිටියේය. ඔහු එදින ගුරු නිවහනට එනවිට රාත්‍රී අටත් පසුවී තිබුණි.

“වැඩේ ඉවරයක් කරලම ආවා. වපුරලා ඉවර කලා. මහත්තයෝ මගේ පුපුව පොඩ්ඩක් රිදුම් දෙනවා.“ ලොක් සර් නොකියා කියන්නේ පපුවේ බාම් අතුල්ලන්නයි දන්නා මම උවටැන සුපුරුදු ලෙස ඉටු කළෙමි.

වෙනදා උදෑසනින්ම අවදි වන ලොකු සර් එදින මා නොදුටිමි. එබැවින් ඔහුගේ කාමරය වෙත මා පිය මැන්නෙමි. 

“ලොකු සර්“

“ලොකු සර්“

පැත්තකට හැරී නිසොල්මනේ සිටින්නේ පෙරදා මහන්සි වූ නිසා යැයි සිතූ මම ඔහුට ලංවී අතක් අල්ලා බැළුවෙමි. වියලී ගිය දර ඉපල්ලක අත වදින්නාක් මෙන් මට දැනුනි. මුළු සිරුරම සීතල වී තිබුණි.

“ලොකු සර්“ 

මම හැකි වෙර යොදා කෑ ගැසුවෙමි. 

ලොකු සර්ගේ මරණයට හේතුව හෘදයාබාධයක් බවට නිගමනය වු අතර හිස් වූ තනතුර සඳහා නව විදුහල්පතිවරයෙතක් පැමිණියේ දෙමසකට පසුවය. එතෙක් එම තනතුරේ වැඩ බැලීමට මට සිදුවිය. නව විදුහල්පතිවරයා අපේ ලොකු සර් මෙන් නොවේ. ඔහු කමිසය සහ කලිසම අඳින ජේත්තුකාරයෙක් බව මට පෙනී ගියේය. 

තවත් දෙමසක් ඉක්ම යද්දී මා ඉල්ලුම්කර තිබූ සේවා මාරුව මට ලැබී තිබුණි. ළමයින් සහ මාපියන් මගේ ස්ථාන මාරුවට දැඩි විරෝධය පෑ අතර අම්මා දැන් ඉන්නා තත්වය පවසා මම ඔවුන් අස්වසාලීමි. 

නන්නාඳුනන පෙදෙසකදී මට විටෙක ගුරුවරයෙක් වූයේද විටෙක පියෙක් වූයේද තවත් විටෙක සොයුරෙක් වූයේද ලොකු සර්ය. දැන් ඔහුද මා සමග නැත. 

වැව් දිය මත වෙනදා මෙන් විවිධ රටා සඳ කිරණ විසින් ගෙත්තම් කොට තිබුණි. ලොකු සර් අතින් නිමවුන වෙලේ ගොයම් කරල් සුළගේ එහා මෙහා වැනෙනු මම දුටිමි. ලොකු සර් හිටියනම් විටින් විට ගොස් ඒ රනවන් කරල් අතගා බලනු ඇත. 

සියළුම අඩුම කුඩුම දමාගත් බෑගය කරපින්නාගෙන ඈතට ඈතට නොපෙනී යන මා දෙස සිසුහු සහ දෙමාපියෝ කඳුළු පිරි දෙනෙතින් බලා සිටියහ. වැව් බැම්ම පසුකල මම අවසන් වතාවටත් පාසල දෙස බැළුවෙමි. 

“මේ වගේම මහත්තුරු ගොඩක් මෙහෙට ආවා. මාසයයි දෙකයි. සමහරු මාරු හදාගෙන ගියා. සමහරුන්ට එපා වෙලා ගියා. මේ මහත්තයා ගැනත් මම එහෙම හිතාගන්නද? හැබැයි මහත්තයෝ මම මළොත් මැරෙන්නේ මේ ඉස්කෝලේ පොලොවේ.“

ලොකු සර් කියූ වචන මගේ දෙසවන් වල දෝංකාර දෙන්නට විය.

*************************************************************************************

විමසුම

මහාචාර්ය කුලතිලක කුමාරසිංහ

ජීවිතයේ අනිස්ථීර බවත් අපගේ පැවැත්මේ තාවකාලික බවත් ද්වනිත වන අයුරෙන් කතාව අවසන් කිරීමට ලේඛකයා නැඹුරු වූ සේය.බස අරපිරිමැස්මෙන් පරිහරණය කිරීමද කෙටිකතාවේ කළාත්මක අගය වැඩිවීමට තුඩු දී ඇත. දක්ෂ කෙටිකතා කරුවකුගේ විවේක බුද්ධිය කළාත්මක ශික්ෂණය ජීවිත පරිඥාණය හදුනාගත හැකි කතාවක් ලෙස අගය කල හැකි නිර්මාණයකි.

2010-01-19 ලංකාදීප වීමංසා අතිරේකයට

කෙටි කතාව අංක 02

වෙනදා වගේම මීදුම කපාගෙන මලානික හිරු කඳු මුදුන දිගේ පහලට බැහැගෙන බැහැගෙන ආවා.. වියලී ගිය පතන් ශාකයක් උඩ පොල්කිච්චෙක් විකාර සිංදුවක් කිව්වා..හෙට දවස ගැන නිනව්වක් නැතිව මුතුබංඩේ ආයෙත් අහස දිහා බලලා දිග සුසුමක් පිට කලා. 

“අදත් අල ටික ගෙනියන්න නාවොත්....? ”

තම සැමියාගේ විස්සෝපයන් එදා සිටම එකට හිඳ බෙදාගත් බිසෝත් ඒ සුසුමට නොදෙවෙනි සුසුමකින් ප්‍රතිචාර දැක්වූවාය.

“බොරුකාරයෝ.ඡන්දෙ කිට්ටුවනම් ආවා වැඳ වැඳ...මම ඕකනේ කිව්වේ යන්න එපා කියලා...ඒ මදිවට කටවුට් එකකුත් ගැස්සෙව්වා උඩ පාරේ..ඡන්දෙ දින්නා..කෝ දැං..?බොරුවට ඡන්දෙ කිට්ටු කරල සමූපකාරෙන් අල ගත්තා..ඒ දවස්වලනම් උන්දැලාගේ හත්මුතු පරම්පරාවම මෙහේ...කෝ දැං”

කඳු එක්ක හැප්පි හැප්පී..සීතලේ ගැහි ගැහී..කූඩෑල්ලන්ගේ අනේකවිධ ප්‍රහාරයන්ට ගොදුරු වෙවී දුක් විඳින බදුළු මිටියාවතේ හැම අල ගොයියගෙම පොදු ගැටළුව ඕක...රජරට වී ගොවියට තියෙන්නෙත් ඔය ප්‍රශ්ණේ..දඹුල්ලේ ලොකු ළූණු ගොවියට තියෙන්නෙත් ඔය ප්‍රශ්ණේ...කාටද විකුණන්නේ...? කීයටද විකුණන්නේ...?

හුරිහෙල කඳු මැද්දේ ඉන්දපු අර්තාපල් වල සුදු මල් පිපෙද්දී මුතුබංඩෙ නෙවෙයි අඳුරු වැටෙනකල් ගෙදර ආවේ.. ඇයි ආසාවට මල් දිහා බල බලා ඉන්නවා...මල් වල පරාග.. පැණි අරං යන්න එන මීමැසි බඹර සමූහයා ගුමු ගුමු නදින් මුමුණන කවි මුතු බංඩේ ආසාවෙන් අසාගෙන හිටියා..

බිසෝයි මුතුබංඩයි විවාහපත්වෙලා අවුරුදු දෙක තුනක් යනකල් දරුපැටියෙක් පිළිසිඳ නොගන්නකොට බිසෝවත් එක්කං බදුල්ලේ ඉස්පිරිතාලෙට යන්න වුනේ මිඩ්වයිෆ් නෝනගේ බලවත් ඉල්ලීමට.. දොස්තර ගාවට මුතුබංඩා ගියේ මරන්න ගෙනියන හරකෙක් වගේ..බයේ ගැහි ගැහී.. වෛද්‍ය පරීක්ෂණ මහ ගොඩයි...වැරැද්ද මුතුබංඩගේ.. නිගමනය ඒකයි...බෙහෙත් අහුරු මහ ගොඩක් අරං මුතුබංඩයි බිසොයි ආපහු ගෙදර ආවා...පස්සෙ නොගිය පංසලක්..පල්ලියක්..දේවාලයක්නෑ...ඒත් මොන......

“ඕවා පරාගනය වුනාට ඇට හැදෙයි කියලා ඇයි? ” අල පාත්තිවල මල් මත ගුමුදෙන මීමැසි බමර සමූහයා දෙස බලමින් මුතුබංඩේ තමන්ටම කියාගත්තා.

ඒ දවස්වල ඒ කියන්නේ දැං අවුරුදු විස්සකට විසිපහකට උඩ වැලිමඩ සානුවේ..බදුළු මිටියාවතේ.. නුවරඑළිය දිස්තිරික්කේ අල ගොවියෝ තමයි රජ්ජුරුවෝ. වැලිමඩ- බදුල්ල දුවන බස් ඔක්කොම වැලිමඩ අල ගොවියන්ගේ බස්. හොන්ඩර් වලින් තමයි අල වවන්නේ...සමහරු එකට දහය එකට පහලව එකට විස්ස අල ගැලෙව්වා.ඒකියන්නේ එක හොන්ඩරේකින් ලැබෙන අස්වැන්න...ඒ කාලේ තෙල් බෙහෙත් එච්චර ගනන් තිබුනෙත් නෑ.රටින් අල ගෙනාවෙත් නෑ.පහු පහු වෙනකොට තමයි අල ගොයියෝ අල වලට ගහන්න ගෙනාපු තෙල් බෙහෙත් කටේ හලාගෙන මැරුණේ..ගොවියො ණයකාරයෝ වුනා...වී ගොවියෝ ණය ගෙවලා ඇඟිටි ටික ගෙට ගත්තා වගේ අල ගොයියන්ට ඉතුරු වුනේ උදළු මුල්ලු වලට කැපිලා ගිය කෑලි අල.....

පහුගිය ඡන්ද කාලේ ගමට ආපු දේශපාලකතුමා මුතුබංඩෙව අල්ලගත්තා...නිල බලලා හරියටම ගහපු කොක්කේ මුතුබංඩා දැවටුනා...බිසෝනම් දැනගත්තා මේ ඇමක් කියලා..බිසෝගේ කීම හැඳිමිටේ නුවනත් එක්ක ගලපපු මුතුබංඩෙ ඇම ගිල්ලා...

“ගමේ ගොවි සමිතියේ සභාපති ගරු මුතුබංඩා” කියලා ලව්ස්පීකරේ නම කියවෙද්දි මුතුබංඩෙගෙ ඇඟ ආඩම්බරෙන් රත්වෙලා ගියා...

“මම උඹලව රජවරු කරන්නම්” දේශපාලකතුමා මහ හඬින් දිවුරුවා.

“ඔබතුමා අපිව රජකවන්නනම් අපි ඔබ තුමාව රජ කරන්න එපැයි..මෙදා ගොවි සමිතිය වෙනුවෙන් මම ඒ වැඩේ බාරගන්නවා”මුතුබංඩා ඊට දෙවෙනි වෙන්න ගියේ නෑ.... අළුත් බලාපොරොත්තුවක් මුතුබංඩෙව මල්මල් ගමනක් අරං ගියා.

කළුවර කාමරේ තිබ්බ බීජ අර්තාපල් අළුතින් බිම් සකසපු බිමේ ඉන්දුවේ බිසෝයි මුතුබංඩයි. එදා රෑ අඳුරු වැටෙනකන් ඉන්දලත් බැරිවුනා ඉන්දගන්න...පහුවදාත් උදේ හිටං....දැං ඉතිං ආයේ සතියකින් විතර ආවොත් ඇති බලන්න....

එදා හැන්දෑවේ දේශපාලකතුමා මුතුබංඩෙගේ ගෙදරටම ආවා ජීප් එහෙකින් .........

“මහත්තයා අල ටිකනම් ඉන්දුවා”

“හා හා මුතුබංඩේ මම දින්නම මුතුබංඩෙ ඕවා කරන්න ඕනි නෑ..ආණ්ඩුවේ ජොබ් එකක් දෙනවා. අම්මාපල්ලා.. අද රෑට මේ පලාතම පෝස්ටර්වලින් වනසන්න ඕනි. ”

රුපියල් දාහකුත් මුතුබංඩෙගේ සාක්කුවේ ඔබමින් දේශපාලකතුමා කිව්වේ බිසෝ දිහා ඇස් ඇස් කරක කරක.බිසොත් ඇහැට කනට පෙනෙන එකී..

“මටනම් ඇල්ලුවේ නෑ උගේ බැල්ම.. ”

“අනේ බිසෝ උන්දැ එහෙම කෙනෙක් නෙවී. ”

එදා රෑ ගොවි සමිතියේ සාමාජිකයෝ යමරෙට වැඩ. පාප්ප ගානවා..අලවනවා..තීන්ත වලින් පාරේ අකුරු ඉලක්කම් ලියනවා..බෝක්කු ගල් කළු ගල් මාර ගස් පෝස්ටර්වලින් වැනසෙනවා...රෑ මැද දේශපාලකතුමා ආවෙ නිකම්ම නෙවෙයි. හතරැස් බෝතල් තුන හතරකුත් අරං...ඇඟ රත්කරගන්න...

පහුවදා උදේම බලද්දි කොල්ලන්ගේ පාටියේ එවුන් අර පෝස්ටර් උඩම පෝසටර් ගහලා. දේශපාලකතුමාගේ එක පෝස්ටරයක් නෑ...පාන්දර තමයි උන් ගහලා තියෙන්නේ. වැඩේ ගඟට කපපු ඉනි බවට පත් වුනා.

“පර බල්ලෝ ඔවුන් මට අහුවුනානම් ඔවුන්ගේ අතපය බෝංචි කඩනව වගේ කඩන්නේ” දේශපාලකතුමා ගිගිරුවා..

මුතුබංඩෙගේ අල කොටුවේ පැත්තකට ඌරෝ ගහලා තිබ්බා. ඌරෝ බීජ අල ගෙඩි පිටින් ගිලලා දාලා තිබ්බා. අනෙක් ඒවටත් ඌරෝ පනින නොපනින එක කියන්න බෑ...දැං රෑට අල කොටුව රකින්න යන්න වෙයි.

“උඹ යන්න ඕනි නෑ රෑ කොටුවට..මගේ වැඩ ඔක්කොම බ්ලොක් වෙනවා.පාරේ ලයින් එකෙන් අරං දාපං කරන්ටෙක..මොනාහරි වුනොත් මම බලාගන්නම්. ” දේශපාලකතුමා මුතුබංඩෙට කිව්වා..මුළු යායම කොටු කරලා ගොවියෝ කම්බි ගැහැව්වා..කරන්ටෙක දාන්න.

අනේ පහුවදා ඌරෝ ඊරියෝ පැටවු කම්බි වල ඇමිනිලා පොලොවේ පස් කාගෙන වැටිලා හිටියා.

“තියෙන පවු මදිවටද තව පවු ගොඩගහන්නේ” බිසෝ කෝපයෙන් ගිගිරුවා. ඌරු මස් විකුණලා ලැබිච්ච ආදයම් ගොවි සමිතියට බැරවුනා.

අල පාත්ති වල පස් පසාරුකරගෙන මොටෙයියන් දෙක තුන ඉලිප්පෙන්න ගත්තා. මේ පාරනම් අස්වනු සරු වෙයි. මුතුබං‍ඩෙට හිතුනා.

“හෙට ඉඳං කැන්වසින් යන්න කණ්ඩායම් හතර පහක් සූදානම් කරගන්න වෙයි..කැන්වසින් ගිහිල්ලා කියන්න තියෙන ප්‍රධාන කාරණේ තමයි අර්තාපල් අස්වනු නෙලන්න ලංවෙද්දි ආණ්ඩුව එක අලයක්වත් රටින් ගේන්නේ නෑ.සහතික මිලට සමූපකාර හරහා ඕනිතරම් අල ගන්නවා. ඒ වගේම මේ පත්‍රිකා ටිකත් බෙදලා දාන්න ඕනි. ” දේශපාලකතුමා මුතුබංඩෙගේ පිටට තට්ටුවක් දැම්මා.

“ඔය කියපු වචන පේලියම එක එක පැතිවලදි වෙනස් කර ගන්නවා. පොලොන්නරුවෙදි වී කියලා දානවා. දඹුල්ලෙදි ලොකු ළූණු කියල දානවා. මේ වාහෙට ඕක තේරෙන්නෑ.” බිසෝ කිව්ව හැම වචනයක්ම ඇත්ත කියලා මුතුබංඩෙට තේරෙන්නේ දැන්.

කැන්වසින් යන එක ලේසි නෑ. කඳු උඩ ඇවිදින්න ඕනි. කකුල් වෙව්ලනකල්..කූඩැල්ලන්ගෙන් පීඩා විඳින්න ඕනි. බෑවුම්.. ප්‍රපාත..කටු අකුල්..වන බූටෑව පහු කරමින් තමයි ගම් නියම්ගම් වල කරක්ගහන්න වෙන්නේ.. කොහොම හරි ඒ වැඩෙත් කරන්න එපැයි..මේ අඳුරු ජීවිතෙන් ගොඩ යන්නත් එපැයි..

අල පාත්තිවල උඩට ඇදුන මොටෙයියන්ගේ ලපටි පත්‍ර දෙක තුන දිග ඇරිලා ඉර එළියත් එක්ක හිනා වෙවී හරිතප්‍රද නිපදවන්න පටන් අරං තිබුණා. පාත්තිවල තැනින් තැනට ගිහිං මුතුබං‍ඩේ ලා කොල පාට අර්තාපල් පත්‍ර ස්පර්ශ කලේ බොහෝම දයාවෙන්.

විරුද්ධ පක්ෂෙ අපේක්ෂකතුමාත් ආවා මුතුබංඩෙව හම්බුවෙන්න.

“මුතුබංඩෙලාගේ අප්පච්චිලාගේ කාලේ ඉඳන් මුතුබංඩෙලා අපේ පක්ෂේ. මමනම් කවදාවත් හිතුවෙ නෑ ඕවගේ තීරණයකට එයි කියලා මුතුබංඩේ. ”

“මහත්තයෝ මහත්තලෑ පමාවුනා වැඩියි. මම අරුන්දැට වචනයක් දීලා අහවරයි”

පහුවදා දේශපාලකතුමා ලහි ලහියේ ආවේ ඔය ආරංචිය කනේ වැටිලා වෙන්ටෑ.

“අරුං වැඩ පටන් අරං අද ඉඳං ඕකුන්ට එක පෝස්ටරයක් ගහන්න දෙන්න එපා. කොනක ඉඳං ඔක්කොම ගලවන්න ඕනි. ”

හැම හංදියකම හැම තාප්පයකම හැම බෝක්කු ගලකම තියෙන ප්‍රතිවිරුද්ධ පෝස්ටර් ගලවන එක ලේසි වැඩක් නෙවෙයි. අහුවුනොත් වෙන්නේ කොන්දත් කඩාගන්න.

“අන්න අල කොටුව වල් වහගෙන.නිදිකුම්බා..හුලංතලා..මොණරකුඩුම්බිය විමානයක් වෙලා. ඔහේ මේ දේශපාලනයක් බදාගෙන...” 

බිසෝගේ ගෝරනාඩුවට මුතුබංඩෙ කොටුවට යනකොට කතාව ඇත්ත. කොලපාට අල යාය වහගෙන නිදිකුම්බා පැල.

“කොනක හිටං උගුල්ලන්න වෙයි.ලේසිපාසු වැඩක් නෙවෙයි. ” 

“මරු...කොනක ඉඳං උගුල්ලලා තිබ්බා උඹලා උන්ගේ පෝස්ටර්.මම මඟ එද්දි බලාගෙන ආවේ. බොහොම සන්තෝසයි.බොහොම සන්තෝසයි.“ දේශපාලකතුමා කිව්වේ නලලෙන් හිනා වෙවී. 

“ඉස්සරහට වැඩ ගොඩක් තියෙනවා. ඡන්දෙත් කටලඟ. මේන් මේක තියාගනින්කෝ.” දේශපාලතුමා මොණර කොල දෙකතුනක් මුතුබංඩෙගේ සාක්කුවේ ඔබමින් කිව්වා.

කාලය වේගයෙන් තටු ලබමින් ඉගිල්ලෙමින් තිබුණා. බදුල්ලේ ටවුමේ ලොකු රැස්වීමක් සංවිධානය කරල තිබ්බා. ගමේ මිනිස්සුයි ගොවිසමිති නියෝජිතයොයි එක්කන් යන්න සී.ටී.බී බස් දෙකක් එවල තිබ්බා.උදේට කන්න මාළු පාන්.. කිරි පැකට්.. දවල්ට කෑම පැකට්.. බොන අයට බොන්න..හවස යද්දි හැමෝටම සන්තෝසමක් විදියට රුපියල් පන්සීය ගානේ හම්බුනා....

“රැස්වීම් හැමදාම තියෙනවනම් මරු........ ” බීගත්ත ගමේ එකෙක් කිව්වා. දේශපාලකතුමා අනිවාර්යයෙන් දිනයි.රැස්වීමට ආපු සෙනඟ කන්දරාව දැක්කම මුතුබංඩෙට හිතුණා.

අල පාත්ති තද කොලපාටට හැරිලා සුළඟේ එහා මෙහා වැනි වැනී තිබුණා. තද කොලපාට අර්තාපල් පත්‍ර දිහා බලාගෙන උන්නු මුතුබංඩෙගේ දෙනෙත් බොඳ වෙලා ඒ ඇස් සුන්දර හීනයකින් පිරිලා ගියා. අර්තාපල් වගාවේ පොලොවේ යට දර්ශනයක්. මුළු අල යායෙම මුල් කෙලවර පස් අතර මහා විශාල අර්තාපල් අල බැහැලා තිබුණා. අනිවාර්යයෙන් ඒ එකක් ග්රෑම් පන්සීයකට එහා. අම්මේ බලන්න එපැයි රෝසපාට අලගෙඩි වල ලස්සන.

“මොකද භාවනා කරනවද? ” බිසෝගේ කටහඬින් මුතුබංඩේ සිහිනයෙන් එළියට ආවා.

දින සති වෙලා ඉක්මනින් ඉගිල්ලෙමින් තිබුණා. අල ගස් හොඳට මෝරලා හරිතප්‍රද නිපදවීම අතහැරල තිබුණා. ඒ කියන්නේ අස්වනු නෙලන්න කල් යල් ලං වෙනවා. දැං අල ගස් කහපාට ගැන්වීගෙන එනවා. අලගස් මැරීගෙන එනකොට තමයි අස්වනු නෙලන්නේ.

ඡන්දෙ දවසේ පෝලිම් බූත් එකේ හිටියේ මුතුබංඩේ. දේශපාලකතුමාගේ පක්ෂේ නියෝජනය කරමින්. විපක්ෂ පක්ෂවලත් දෙතුන් දෙනෙක් හිටියා. මොකුත් නෑ. ලිස්ට් එක හරිද කියල ඡන්ද පොල නියෝජිතයන්ට සහය වෙන එක තමයි කරන්න තිබ්බේ. 

පහුවදා උදේ වෙද්දී අවසන් ප්‍රතිඵලෙත් නිකුත් කරල තිබ්බා. දේශපාලකතුමා උඩින්ම දිනලා තිබ්බා. ගෙට උඩින් පාරේ හයි කරපු කටවුට් එක ලඟ මුතුබංඩාත් ගොවිසමිතියේ අයත් දිග රතිඥ්ඥා වැලක් පත්තු කරා. 

“යායෙම අල ගලවන්න යන්නේ. දැන් දවස් හරි“

අත්තම් ක්‍රමයට තමයි ගොවිතැන. ඔය අත්තම් ක්‍රමය පාරම්පරිකව එන ක්‍රමයක්. තාම මේ පලාත් වල ක්‍රියාත්මකයි. මුතුබංඩෙගේ කොටුවේ අල ගලවන්න මුළු යායෙම ගොවියෝ එනවා. හිලව්වට මුතුබංඩෙත් තමන්ගේ කොටුවේ අල ගලවන්න ආපු ගොයියන්ගේ කොටුවල අල ගලවන්න යන්න ඕනි. එදාට තේ කෑම බුලත් පුවක් බීඩි දුංකල ඔක්කොම කොටුව අයිති ගොවියා සපයන්න ඕනි.

මුතුබංඩෙ එදා දැක්ක හදිසි සිහිනය ඇත්තක් වෙලා තිබ්බා. එකට පහලොවටත් වඩා අස්වනු හැම ගොවියම ගෙට ගත්තා. මුතුබංඩෙ අල තැන්පත්කලේ බීජ අල තැන්පත්කරපු කළුවර කාමරේමයි. ණයතුරුස් ටික ගෙවලා හොඳ ගානක් අතට ගත හැකි. මුතුබංඩේට හිතුණා.

සමූපකාරෙට විසි තිස් වතාවකට වඩා ගිය මුතුබංඩා ඇතුළු ගොවි නියෝජිතයෝ ආපහු ආවේ සුසුම් හෙල හෙල.

“අපි විකුණන්නෙත් රට අල.අපිට අර්තාපල් ගන්න කියලා නෑ. ඡන්දෙට කලින්නම් දැනුම් දීලා තිබ්බා ගන්න කියලා.ඔය වැලිමඩ පැත්තේ අලනම් ගත්තා ඡන්දෙට කලින්. ටී.වී එකේ කිව්වට අපිට දැනුම් දීලත් නෑ. සල්ලි එවලත් නෑ. ”

මුතුබංඩෙගේ ඉහමොළ රත්වුනා. ගොවිසමිතියේ සභාපති හැටියටත් දේශපාලකතුමාගේ හිතවන්තයා හැටියටත් හැම ගොවියගෙම ඇඟිල්ල දික්වුනේ මුතුබංඩෙ දිහාවට. 

අන්තිමට මුතුබංඩෙ දේශපාලකතුමා මුණගැහෙන්න ගියා. 

“ඇමතිතුමා කොලඹ ගිහිල්ලා. එන දවසක් කියන්න බෑ”

ගිය හැමදාකම එකම වචන පේලිය..මුතුබංඩෙගේ ඔළුව මහා විකාර ගොඩකින් පිරිලා ගියා... ගමට මුහුණ දීගන්න බැරුව මුතුබංඩෙ ගෙදරටම වෙලා කාලේ ගෙවලා දැම්මා.

ඔය උඩරට අල ගලවලා වැඩිකල් තියාගන්න බෑ. සතියෙන් දෙකෙන් විකුණලා ඉවරකරන්න ඕනි. නැත්නම් කුණුවෙන්න පටන්ගන්නවා. රටින් ගේන අල එහෙම නෙවෙයි. හං ගැහි ගැහී තියාගන්න පුළුවන්.

දවස් හය හතක් ගියත් සමූපකාරෙන් අල ගත්තේ නෑ. දේශපාලකතුමා ඇමති පදවියක් ගන්නවා ටී.වී එකේ පෙන්නුවා. 

“කාමරෙන් කුණු ගඳක් එනවා. අල කුණු වෙන්න පටන් අරං ” බිසෝ කිව්වා.

කුස්සියට ගිය මුතුබංඩා භූමිතෙල් කාලක් ඉනේ ගහගෙන ගිනිපෙට්ටියක් සාක්කුවේ දාගත්තා. පිළිකන්නේ තියල තිබ්බ වල් බෙහෙත් කුප්පියක් ඉනේ අනික් පැත්තේ ගහගත්තා. විදුලි වේගයෙන් පඩිපෙල නැගගෙන උඩ පාරට ගිහින් දේශපාලකතුමාගේ කටවුට් එකට භූමිතෙල් ගැහුවා. ගිනිකූරක් දල්වද්දි කටවුට් එක හෝස් ගාලා ඇවිලිලා ගියා. ඉනේ අනිත් පැත්තේ තිබ්බ වල්බෙහෙත් බෝතලේ අරං මූඩිය ගලවලා විසිකරලා ඒක කටේ හලාගත්තා.

“අයියෝ මයෙ මිනිහා......... ” බිසෝ විලාප තිබ්බා

අපි මඩවනවා ... එනවද ?

අදත් කතාවක් ලියන්න ප්‍රස්තූතයක් හොයලා අංජනමක් යවද්දී තමයි ධනසිරි අයියව මතක් වුනේ. කේක් එකක් වුනත් ලස්සන අයිසිං ටිකක් දැම්මමනේ. ධනසිරි අයියා අපේ කලුමැණිකේ නැන්දාගේ පුතා. ඔය මැණිකෙලා බණ්ඩලා නේ මෙහේ ඉන්න තරමක් ඉන්නේ. අපේ තාත්තගේ පවුලේ පිරිමි 8 දෙනාම බණ්ඩලා. අපේ තාත්තත් කිරිබණ්ඩා. බාප්පා කලුබණඩා. ලොකු තාත්තා සුදු බණඩා...උක්කු බණඩා..හිං බණ්ඩා ... බණ්ඩා...බණ්ඩා..බණ්ඩා ...මැණිකා...මැණිකා.. මැණිකා...ගමම එහෙමයි.. 

ඉතිං නැන්දාගෙන් පොඩි කාලෙම ඉල්ලගෙන ඇවිත් ධනසිරි අයියව හදාගත්තේ අපේ තාත්තා.. ඉගෙනගෙන නම් නෑ.. කැලෑ පැනලා.. කැලෑ පනින එක ඉස්සරහ කතාවකදි ලියන්නම්.. ඉතිං කරදඬු උස් මහත වුනාම ධනසිරි අයියා එක එක කුලී රස්සා වලට යනවා. මිනිහා හොඳ වැඩ කාරයා. ඉතිං කුඹුරු වලට වතුර බැඳෙන කාලේ ඉඳං ගමේ ගොවියෝ ධනසිරි අයියව හොයාගෙන එනවා. ඇඩ්වාන්ස් දෙන්න.. තමන්ගේ කුඹුර කොටවගන්න. ඉතිං ධනසිරි අයියත් අර එන හැම ගොවියගෙන්ම ඇඩ්වාන්ස් ගන්නවා.. ඒ දවස්වල සුද්දා වගේ.. කනවා .. බොනවා..චිත්‍රපටි බලන්න යනවා..බදුල්ලේ රෙක්ස් ..කිංග්ස්..මොඩර්න්..හෝල් වල විතරක් නෙවෙයි බණ්ඩාරවෙල එත්විල්..සීගිරි හෝල් වලත් පැල් බැඳගෙන මිනිහා... ඒත් කුඹුරු කොටන කාලේ උදේට ගොවියන්ට මිනිහව හොයන්නනම් අංජනම් යවන්න වෙනවා...

“පුතේ ධනසිරි ඉන්නවද?“

“නෑනේ මාමේ කුඹුරක් කොටන්න ගියා“

“අද මගේ කොටන්නනේ එනවා කිව්වේ“

ඒ වෙද්දිත් ධනසිරි අයියා ගෙයි මේසේ යට හැංගිලා..

තව දවසක් උදේක පුංචිබණ්ඩෙ මාමාගේ අතටම මිනිහා අහු වුණා.

“ආ මාමා අද ෂුවර් එකටම එනවා.. මේ උදැල්ලත් අරන් කුඹුරට යන්කෝ .. මම එන්නම්“

ඉතිං පුංචිබණ්ඩෙ මාමාගේ හිතේ විශ්වාසයේ වස්තුබීජය පැල කරගන්න උදැල්ලත් අතට දුන්නට කුඹුරට ගිහිල්ලා වරුවක් බලන් හිටියත් ඒ බලාපොරොත්තුව මායාවක් වෙනවා..

ධනසිරි අයියා ජැන්ඩියට ඇඳන් පිචර් එකක් බලන්න ගියා..

ඒත් ඊගාව කන්නෙත් ගොවියෝ මිනිහවම හොයං එනවා...අනේ මංදා ...

ඔන්න අද මම කියන්න යන්නේ ගොයම් මැඩවුම.. කෝපත්ත (කොලපත)..පැට්‍රෝල් මැක්ස්...ගොම්-පස් ගැන...

ඔය කුඹුරින් කපාගන්න ගොයම් වලින් වී වෙන්කරගන්න ක්‍රම දෙකක් මෙහේ පාවිච්චි කරනවා..කමත මැද්දේ ලොකු ගල්ගෙඩි දෙක තුනක් තියාගෙන ගොයම් ගහන එක එකක් ... අනිත් එක මී හරක් බානක් දාලා මඩවන එක... ඔය එක එක මැෂින් තාම මෙහේට ඇවිත් නැත්තේ භූ විෂමතාව නිසා .. මැෂින් දාන්න බෑ .. අනේ ඒක හොඳයි...

මඩවන්න කලින් ගොවියෝ අපිව හොයාගෙන එනවා ... අම්මගෙන් අවසර ගන්න ...අම්මා තමයි ගෘහ මූලිකයා.. මොකද අපේ තාත්තා නෑ.. මට අවුරුදු හයක් වෙද්දි අපේ තාත්තා අඩි හයක් පොලොව යට....

“නැන්දා මේ හෙට රෑට මඩවනවා.. අනිද්දා ඉස්කෝලේ නිවාඩු නිසා මල්ලිලා ටික කමතට .....“

“හා පුතේ ඕක මොකක්ද?“ 

අපේ ඉහේ මල් පිපිලා .... හෙට රෑ වෙනකන් මී හරක් එක්ක බැඳිච්ච එක එක මායාමය හීන හිතේ මැවෙනවා ....

රෑට කමත එළිය කරන්නේ පැට්‍රෝල් මැක්ස් එක ... හුලං ගහලා පීඩනය ඔස්සේ දාහ්‍ය ද්‍රව්‍යයට(මැන්ටලේට) ලාම්පුතෙල් (පැට්‍රෝල් මැක්ස් වුනාට දාන්නේ ලාම්පු තෙල්) විදිමින් දීප්තිමත් එළීයක් ලබා දෙනවා ඔය පැට්‍රෝල් මැක්ස් එක.. ලන්තෑරුම් දෙක තුනකුත් එල්ලනවා කමත වටේට... මී හරක් ඊට කලින් දවසේ ගෙනැල්ලා නාවලා කවලා පොවලා දිගේලි කරලා තියනවා.. ඊගාව දවසේ වැඩ ගන්න එපැයි..මී හරක් ගේන්නේ කුලියට..

ඉතිං මී හරක් හවස පහ විතර වෙද්දි යා කරනවා ... ඒ කියන්නේ ඒ දෙන්නගේ බෙලි දෙකට සෙට් වෙන ලීයෙන් කරපු උපකරණයකින් දෙන්නගෙම බෙලි දෙක යා කරලා ගැට ගහනවා ... දෙන්නව Select කරලා Group කරා කියලා හිතන්නකෝ තේරෙන්නැත්තන්... දැන් දෙන්නවම එකට ආම්බාන් කරන්න පුලුවන්....තුන්බානක් නම් එහෙමයි..හතරබානත් දානවා කුඹුර ලොකු වුනොත් ... මෙහෙනම් බානක් ඇති ...

දැන් කමතට වැඳලා තිලකේ මාමා ගොයම් කොලෙන් ගත්ත ගොයම් (ප්‍රමාණය එයා දන්නවා) කමත මැද්දට දානවා. දැන් මී හරක් බාන මැඩවුමට ගොඩ කරනවා.. අනිච්ඡානුග ක්‍රියාවක් වගේ මී හරක් බාන වටේ කැරකෙනවා...ගොයම පාගනවා..අපිට තියෙන්නේ බොර කෝට්ටෙන් තල තල මඩවන්න..මී හරක් පස්සේ අපිත් කිලෝමීටර් ගානක් ඇවිදිනවා..රෑ දොලහ එක වෙනකන්.. දැන් මී හරක් මඩවන ගමන් ගොම (ගොම්පස්) අරං දාන කාර්යත් අපිට පැවරෙනවා.. ගොම්පස් දාන්න කලින් මී හරකා වලිගේ උස්සනකොට “හෝව් ගොම්පස්“ කියපු ගමන් දෙන්නම නවතිනවා.(Group කරලනේ)... ටක් ගාලා කෝපත්ත (පුවක් ගහෙන් බිම වැටෙන කොලපතෙන් සකසාගත්) අරන් පස්ස පැත්තට අල්ලලා ගොම්පස් ටික අරන් කමත් ගැට්ටෙන් එහාට දානවා... මුත්‍රානම් මඩවන ගමන් මැඩවුමටම දානවා...ඕවත් අරං දාපල්ලකෝ...හිහ්.. 

මැඩවෙන ගොයම් මඩවන ගමන් උකුණු දැත්තෙන් බේරලා කමතෙන් එහාට දාන ගමන් අලුතින් ගොයම් ගොයම් කොලයෙන් මැඩවුමට දානවා. 

රෑ දොලහ වෙද්දි අපේ රාජකාරි හමාරයි. සීතලේ ගැහි ගැහී කලුවරේ අත පත ගගා ගෙදර ඇවිත් බුදියගන්නවා.. අම්මෝ ඇඟ කහනවා ... පහුවදා පස්ස පැත්තට අව්ව වැටෙනකම් අපි නිදි .... ගිහිං එන්නම් ... තවත් රසවත් කතාවක් අරං.......

ගොයම් කොළය කන්ද සහ අපෙ අම්මා ...

අපේ ගෙවල් වලට ඉස්සරහින් හොබරැල්ල කන්ද. පස්සෙන් හුරිහෙල කන්ද..දකුණෙන් රොකතැන්න තේ වත්ත..වමෙන් සෙන්ජේම්ස් වතු කන්ද... ඔය ඉස්සරහ කන්දට තමයි අපේ අම්මා දර හොයන්න යන්නේ. අපි තාම උයන්නේ දර වලින්.. මම ගෑස් ලිපක් ගිහිල්ලා දීලා ඒක දැන් පුරා වස්තුවක් වෙලා. ඉතිං අපේ අම්මා අඳින්නේ චීත්තෙයි හැට්ටෙයිනේ..ඉතිං අම්මා දර හොයන්න ගියාම අපිට සරුයි. ඇයි අම්මගේ චීත්තේ ගැටේක කන්දේ නෙල්ලි..දමුණා..ලොකට්..ඇඹුල් පේර..ගඳපාන ගෙඩි..බූටා ගෙඩි (බ්ලැක් බෙරි විශේෂයක්) .. තෙල් මොට්ටු..කළු තැම්බේරියා ගෙඩි පුරවගෙන එන්නේ ... ඇයි දර මිටියේ මැද තැම්බේරියා කොල..කලු අල කොල ...රට බටු (චෙරි තක්කාලි) ..තිබ්බටු..කැලෑ කොච්චි උරයක් සහයෝගයෙන් ගෙදරට එනවා .. ගමක ඉන්නවගෙන් තියෙන වාසි ඕවා... මෙහේ ඉන්න ඩෙනිමක් ඇඳන් ස්කූටියේ ගිහින් සල්ලි දීලා ගෑස් ගේන අම්මලාට වඩා චීත්ත හැට්ට ඇඳලා කන්දට ගිහිං තුරු පලතුරු අල පලා එක්ක දර සල්ලි නොදී අරන් එන අපේ අම්මා කොච්චර අගෙයිද? 

ඔන්න ළමයිනේ මම අද කියන්න යන්නේ ගොයම් කොළය ගැන.. ඉතිං දෑකැත්තෙන් කැපෙන ගොයම මිටි බැඳිලා අපේ අම්මලාගේ හිස මතින් කමතට එනවා..තිලකේ මාමා තමයි කමතේ මුල්ලක ඉටි කොලයක් එලලා ගොයම් කොලේ ගහන්න ලෑස්ති වෙන්නේ. කමතට ගෙනාපු කැපූ ගොයම් මිටියෙන් ගොයම් අහුරු අහුරු අරගෙන ගොයම් කරල් තියෙන පැත්ත කවයේ ඇතුලටත් කැපුම් පෙදෙස කවයෙන් එලියටත් වශයෙන් මුලින්ම කව හය හතක් සමහර විට දහය දොලහක් හරිගස්සනවා.. ඊට පස්සේ උඩට යන්න යන්න ක්‍රමාණුකූලව කව ගනන අඩු කරමින් ගොයම් පිලිවෙලට අහුරන එක තමයි ගොයම් කොළය කියන්නේ . නැතුව ගොයම් කොළයට (පත්‍රය) නෙවෙයි.. පස්සේ මැඩවුමේදී මේකෙන් ඇදලා තමයි කමතට ගොයම් දාන්නේ.. අඟහරුවදා වෙනකම් දිගටම ලියනවා...ගමේ යන්නත් ඕනි ..පස්සේ දවස් තුන හතරකින් තමයි ලියන්න වෙන්නේ... ගිහිං එන්නම් ..

ගොඩේ කෑම අන්තර්ජාලයට...කලූ අල කොල ...

මේ සාරභූමියේ හැම දළු කොලයක්ම රසවත් අහර නෙවෙයිද? අල කොල මාළුව උයමු පුංචි ජනකතාවක් රහ බලලම..............

ඔන්න එක ගමක හිටියා රන්හාමි කියලා මනුස්සයෙක්. එයාගෙ අඹු සිඟිත්ත බොහොම හැඩ වැඩයි. ලමයි දෙන්නෙක් හිටියත් තාම තරුණයි. (යකෝ මේකි දණගාන කාලෙද කොයිද ගස් බැඳල තියෙන්නෙ, හැක් හැක්) ඒ අසල්වාසියේ හිටියා කළු මැණිකා කියල මැදිවියේ ගෑණු කෙනෙක්. කළු මැණිකා නමට ගැලපෙන විදිහටම කළුයි. ඒ වගේම කිසි හැඩ වැඩක් ඇති ගෑණුකෙනෙක් නෙමේ. ඒත් මේ රන්හාමි ඔය කියන කළු මැණිකෙ එක්ක හාද කමක් පැවැත්වුව..

ටික කාලයක් යනකොට මේ දෙන්නාගේ සම්බන්ධය ගමේම ප්‍රසිද්ධ රහසක් වුනා. ඒත් මේ පවුල් දෙක අතර අඬ දබරයක් නම් ඇති වුනේ නෑ. ඒ වගේම රන්හාමිගේ භාර්ය්‍යාවත් කළු මැණිකෙත් හිටියේ බොහොම කුළුපගවයි.

දවසක් මේ දෙන්නා දර බිඳින්ට ගිහින් එනකොට වෙල් අල කොළ නෙළා ගෙන ආව... එදා රෑට මේ ගෙවල් දෙකේම වෙල් අලකොල ඇඹුල හැදුවා.

රෑ 8 විතර වෙනකොට රන්හාමි රා ටිකක් හෙම බී ගෙන ගෙදර ආව. (ඕං ආදර්සෙට ගන්ට ඕනෙ චරිතයක්. සුද්දගෙ මෙව්ව බොන්නෙ නැතුව අපේ රටේ දේ බොන්නෙ. සීයට කීයක්ද මන්ද ඔව්වත් ලාංකිකයි) ඉදිලා තියෙනවනම් ගනින්කො කන්ට කියලා බිරියට කීව. ඈ බත් බෙදල අල කොල ඇඹුලයි අනික් මාළුපිණියි එක්ක ගෙනත් දුන්න. මොනවද යකෝ මේ උයල තියෙන්නෙ ? අලකොල ඇඹුලක්ද ? හබරල කොල ඇඹුලක්ද ? බලපං මේව කටකින් කන්ට පුළුවන්ද ? ලුණු ටිකක් නෑ ඇඹුල් ටිකක් නෑ. කිය කියා බත් පිඟානත් පැත්තකින් තියල බිරියට බයින්න පටං ගත්තා.

බේරෙන්ට බැරි තැන ඈ කීව කෑ නොගහ ඔහොම හිටපල්ල. මම කළු මැණිකෙලෑ ගෙදර ගිහිං එහෙං අල කොල ඇඹුල් ටිකක් ගෙනත් දෙන්නම්. කලු මැණිකත් අල කොල ඇඹුල හදනවා කිව්ව කියල.

ඒ කතාවට රන්හාමි එකඟතාවයක් දැක්වුවා. එයාගේ බිරිය පීරිසියකුත් අරගෙන අල කොල ඇඹුල් ගෙනෙන්ට යන්න පිටත් වුනා. ඈ වටපිට බැළුවා. කවුරුත් පේන්ට නෑ. හෙමින් සැරේ ලඟ තිබුණු හරක් ගාලට රිංගුවා. ඒ වෙලාවෙම දමාපු ගොම ටිකක් පීරිසියට දමා ගෙන ඇවිත් රන්හාමිට දුන්නා. (බෝම ගුණ යහපත් බිරිඳක් නොවැ ) ඕන් මේවා කාලා බලපල්ලාකො කියලා.

රන්හාමි කළු මැණිකා උයාපු අල කොල ඇඹුල කියලා හිතාගෙන අර පීරිසියේ තිබුණ ගොම ටික බත් පතට හලාගෙන ඒවත් එක්ක බත් කන ගමන් ඕං උඹත් ඉගෙන ගනින් මෙහෙම අල කොල ඇඹුල් හදන්ට. ලුනු මිරිස් ඇඹුල් පදමට දාල. අනික මේ අලකොල ඇඹුල උණු උණුවේ තියෙනව. උඹ උයපු එක අයිස් දමලා වගේ සීතල. මෙහෙම උයලා තියෙනවා නම් බත් පිඟන් දෙකක් කන්ට බැරියෑ. කිය කියා කළු මැණිකෙගෙ අල කොල ඇඹුලත් එක්ක කෑදර කමට බත් පිඟානම කෑව...

----------------------------------------------------------------------------------------------

ඔය වෙල් අයින්වල බඩවැටි නියරවල් උඩ ඇල දොල ගං කොන් වල ඕනි තරම් කළු අලකොල. වැරදිල කෑවොත් සුදු එක...උගුර කහනවා හොඳටම...මමත් ගෙදර සිටි දිනවල...ඉව්වා තනියෙන් අලකොල..මෙහෙමයි උයන්නේ සුමිතුර.................

ඕනි දේවල්

1. කළු අල කොල මිටියක් (අලකොල ගොබ හා අළුතම දිගහැරෙමින් ඇති දළු දණ්ඩ සහිතව ගන්න)

2. ගොරකා බික් හතරක්

3. අමු මිරිස් කරල් තුනක්

4. රතු ළූණු ගෙඩි හතරක්

5. දිය ලුණු අවශ්‍ය පමණ

6. වියලි මිරිස් කරල් හතරක්

7. පොල්තෙල් අවශ්‍ය පමණ

හදන හැටි

අල කොල කපා ගෙනැවිත් දින දෙකක් කිරි බැස හං වෙන්නට ඉඩ හරින්න..අල කොල හොඳින් සෝදා වතුර බේරාගෙන කැබලි වලට දඬුද සමගින් කපාගන්න. එයට ගොරකා අමුමිරිස් රතුළූණු සහ ලුණු පදමට දමා වතුර ස්වල්පයක් දමා ලිප තබන්න. තැම්බීගෙන එන විට හැන්දකින් හොඳට හැඳිගාන්න.(අළුත හෙලූ ගොම තලියක් වගේ) දැන් ලුණූ ඇඹුල් බලන්න...ඇඹුල් මදිනම් ගැටදොඩම් (ඇඹූල් දොඩම්) ඉස්මත් එක්කරන්න. දැං තෙල් ලිප තබා මිරිස්කරල් කඩා එයට දමා පදම දැනෙද්දී තෙම්පරාදු කරගන්න.

(රජ සමයේ රාජ භෝජන වලටත් කළු අල කොල ඇඹුල අනිවාර්යයෙන් අඩංගු විය)